| <?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?> |
| <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd"> |
| <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?> |
| <!-- English Revision: 1522935 --> |
| <!-- ===================================================== |
| Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.gen.tr> |
| Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.gen.tr> |
| ========================================================== --> |
| |
| <!-- |
| Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more |
| contributor license agreements. See the NOTICE file distributed with |
| this work for additional information regarding copyright ownership. |
| The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0 |
| (the "License"); you may not use this file except in compliance with |
| the License. You may obtain a copy of the License at |
| |
| http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0 |
| |
| Unless required by applicable law or agreed to in writing, software |
| distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS, |
| WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied. |
| See the License for the specific language governing permissions and |
| limitations under the License. |
| --> |
| |
| <manualpage metafile="configuring.xml.meta"> |
| |
| <title>Yapılandırma Dosyaları</title> |
| |
| <summary> |
| <p>Bu belgede Apache HTTP Sunucusunu yapılandırmakta kullanılan dosyalar |
| açıklanmıştır.</p> |
| </summary> |
| |
| <section id="main"> |
| <title>Ana Yapılandırma Dosyaları</title> |
| <related> |
| <modulelist> |
| <module>mod_mime</module> |
| </modulelist> |
| <directivelist> |
| <directive module="core" type="section">IfDefine</directive> |
| <directive module="core">Include</directive> |
| <directive module="mod_mime">TypesConfig</directive> |
| </directivelist> |
| </related> |
| |
| <p>Apache HTTP Sunucusu düz metin yapılandırma dosyalarına <a |
| href="mod/directives.html">yönergeler</a> yerleştirilerek yapılandırılır. |
| Ana yapılandırma dosyasının ismi normalde <code>httpd.conf</code>’tur. |
| Bu dosyanın yeri derleme sırasında belirlenir, ancak çalıştırma |
| sırasında <code>-f</code> komut satırı seçeneği ile başka bir yer |
| belirtilebilir. Ayrıca, <directive module="core">Include</directive> |
| yönergesi kullanılarak başka yapılandırma dosyaları da eklenebilir |
| ve bu dosyaların isimleri belirtilirken dosya ismi şablonları |
| kullanılabilir. Bu dosyaların içine de ana yapılandırma dosyasında |
| olduğu gibi her türlü yönerge yerleştirilebilir. Ana yapılandırma |
| dosyalarındaki değişiklikler httpd tarafından sadece başlatma veya |
| yeniden başlatma sırasında etkin kılınır.</p> |
| |
| <p>Sunucu ayrıca MIME belge türlerini içeren bir dosya daha okur; |
| dosya ismi öntanımlı olarak <code>mime.types</code> olup <directive |
| module="mod_mime">TypesConfig</directive> yönergesi ile başka bir dosya |
| belirtilebilir.</p> |
| </section> |
| |
| <section id="syntax"> |
| <title>Yapılandırma Dosyalarının Sözdizimi</title> |
| |
| <p>httpd yapılandırma dosyalarının her satırında sadece bir yönerge |
| bulunur ve bir yönergenin birden fazla satıra yayılması daha iyi |
| olacaksa satır katlanabilir; devamı bir alt satırda olan her satırın |
| son karakteri “\” (tersbölü) olmalı, satırsonu karakteri ile bu tersbölü |
| karakteri arasında başka karakter bulunmamalıdır.</p> |
| |
| <p>Yönergelerdeki değiştirgeler boşluklarla ayrılır. Eğer bir değiştirge |
| kendi içinde boşluklar içeriyorsa tırnak içine alınır.</p> |
| |
| <p>Yapılandırma dosyalarındaki yönergelerin isimleri harf büyüklüğüne |
| duyarlı olduğu halde argümanları genellikle harf büyüklüğüne duyarlı |
| değildir. Diyez (“#”) karakteri ile başlayan satırlar açıklama olarak |
| ele alınır ve yok sayılırlar. Yapılandırma yönergesi içeren satırların |
| ardına açıklama yerleştirilemez. Yönerge isminden önce yer alan boşluklar |
| ve boş satırlar yok sayılır; bu özellik, okunabilirliği sağlamak için |
| yönergelerin girintilenebilmesi olanağını verir.</p> |
| |
| |
| <p><directive module="core">Define</directive> ile veya kabuğun ortam |
| değişkenleri ile tanımlanmış değişkenlerin değerleri, yapılandırma |
| dosyasının satırlarında <code>${VAR}</code> sözdizimi ile kullanılabilir. |
| "VAR" geçerli bir değişkenin adı olduğu takdirde, bu değişkenin değeri |
| yapılandırma dosyasının bu noktasında yerine konacak ve orada zaten |
| değişken yerine değeri varmış gibi işlem kaldığı yerden devam edecektir. |
| <directive module="core">Define</directive> ile tanımlanmış değişkenler |
| kabuğun ortam değişkenlerinden önceliklidir. "VAR" diye bir değişken yoksa |
| <code>${VAR}</code> içindeki karakterler değişmeden kalır ve günlüğe bir |
| uyarı çıktılanır. <directive module="mod_rewrite">RewriteMap</directive> |
| sözdizimi ile olası bir karışıklığı önlemek için, değişken isimleri iki |
| nokta imini (":") içeremez.</p> |
| |
| <p>Kabuğun ortam değişkenlerinin, sadece, sunucu başlatılmadan önce |
| tanımlanmış değerleri kullanılabilir. Yapılandırma dosyasının kendisinde |
| tanımlanmış ortam değişkenleri (örneğin, |
| <directive module="mod_env">SetEnv</directive> ile), yapılandırma |
| dosyasındaki işlemlerde çok daha sonra yer alır.</p> |
| |
| <p>Yapılandırma dosyasındaki bir satırın uzunluğu, değişken ikamesi |
| yapıldıkta, devam satırları eklenditen sonra en fazla 16MiB olabilir. <a |
| href="configuring.html#htaccess">.htaccess dosyalarında</a> azami uzunluk |
| 8190 karakterdir.</p> |
| |
| <p>Sunucuyu başlatmadan önce <code>apachectl configtest</code> ile veya |
| <code>-t</code> komut satırı seçeneği ile yapılandırma dosyalarınızı |
| sözdizimi hatalarına karşı sınayabilirsiniz.</p> |
| |
| <p>Eşleşmeyen <directive module="core" type="section">IfDefine</directive> |
| ve <directive module="core" type="section">IfModule</directive> bölümleri |
| kaldırılmış, tüm açıklamalar, çözümlenmiş ortam değişkenleri ve içerilmiş |
| tüm dosyalar dahil yapılandırmanın bir dökümünü almak için |
| <module>mod_info</module>'nun <code>-DDUMP_CONFIG</code> seçeneğini |
| kullanabilirsiniz. Ancak, çıktı yinelenen yönergeler için katıştırılan veya |
| geçersiz kılınanları yansıtmayacaktır.</p> |
| </section> |
| |
| <section id="modules"> |
| <title>Modüller</title> |
| |
| <related> |
| <modulelist> |
| <module>mod_so</module> |
| </modulelist> |
| <directivelist> |
| <directive module="core" type="section">IfModule</directive> |
| <directive module="mod_so">LoadModule</directive> |
| </directivelist> |
| </related> |
| |
| <p>httpd modüler yapıda bir sunucudur. Bu, çekirdek sunucunun sadece en |
| temel işlevselliği içermesi demektir. Ek özellikler, httpd’ye <a |
| href="mod/">modüller</a> halinde yüklenebilir. Öntanımlı olarak, derleme |
| sırasında sunucunun <a href="mod/module-dict.html#Status">temel</a> bir |
| modül kümesi içermesi sağlanır. Eğer sunucu <a href="dso.html">devingen |
| yüklenen</a> modülleri kullanmak üzere yapılandırılarak derlenirse modüller |
| ayrı olarak derlenip gerektiği zaman <directive module="mod_so"> |
| LoadModule</directive> yönergesi kullanılarak yüklenebilir. Aksi takdirde, |
| ek modülleri yükleyebilmek veya kaldırabilmek için httpd’nin yeniden |
| derlenmesi gerekir. Yapılandırma yönergeleri belli bir modülün varlığına |
| dayalı olarak bir <directive module="core" type="section">IfModule</directive> |
| bloku içine alınmak suretiyle sunucuya koşullu olarak eklenebilir. Ancak, |
| <directive module="core" type="section">IfModule</directive> yönergeleri |
| gerekli değildir, önemli bir modülün yokluğu gibi durumlarda |
| maskelenebilir.</p> |
| |
| <p>Sunucunun içinde derlenmiş modüllerin listesini görmek için |
| <code>-l</code> komut satırı seçeneğini kullanabilirsiniz. Ayrıca, |
| <code>-M</code> komut satırı seçeneği ile hangi modüllerin devingen olarak |
| yüklendiğini görebilirsiniz.</p> |
| </section> |
| |
| <section id="scope"> |
| <title>Yönergelerin Etki Alanı</title> |
| |
| <related> |
| <directivelist> |
| <directive module="core" type="section">Directory</directive> |
| <directive module="core" type="section">DirectoryMatch</directive> |
| <directive module="core" type="section">Files</directive> |
| <directive module="core" type="section">FilesMatch</directive> |
| <directive module="core" type="section">Location</directive> |
| <directive module="core" type="section">LocationMatch</directive> |
| <directive module="core" type="section">VirtualHost</directive> |
| </directivelist> |
| </related> |
| |
| <p>Ana yapılandırma dosyasına yerleştirilen yönergeler sunucunun tamamına |
| uygulanır. Yapılandırmanızı sunucunun belli bir parçası için değiştirmek |
| isterseniz yönergelerinizi <directive module="core" |
| type="section">Directory</directive>, <directive module="core" |
| type="section">DirectoryMatch</directive>, <directive module="core" |
| type="section">Files</directive>, <directive module="core" |
| type="section">FilesMatch</directive>, <directive module="core" |
| type="section">Location</directive> ve <directive module="core" |
| type="section">LocationMatch</directive> bölümleri içine yerleştirerek etki |
| alanlarını değiştirebilirsiniz. Bu bölümler yönergelerin etkilediği |
| alanları dosya sistemininin belli yerleri veya belli URL’lerle sınırlar. |
| Yerine göre daha hassas ayarlamalar yapmak için bu bölgeler iç içe de |
| kullanılabilir.</p> |
| |
| <p>httpd, çok sayıda farklı siteyi aynı anda sunabilecek yetenektedir. |
| Buna <a href="vhosts/">Sanal Konaklık</a> adı verilir. Yönergelerin etki |
| alanları ayrıca <directive module="core" type="section">VirtualHost</directive> |
| bölümleri içine konarak da değiştirilebilir. Böylece belli bir siteye gelen |
| isteklere farklı bir uygulama yapılabilir.</p> |
| |
| <p>Yönergelerin çoğu bu bölümlere yerleştirilebilirse de bazı yönergelerin |
| bazı bağlamlarda bir etkisi olmaz. Örneğin, süreç oluşturmayı denetleyen |
| yönergeler sadece ana sunucu bağlamına yerleştirilebilir. Hangi yönergenin |
| hangi bağlama yerleştirilebileceğini bulmak için yönergenin <a |
| href="mod/directive-dict.html#Context">bağlamına</a> bakınız. Bu konuda daha |
| ayrıntılı bilgi edinmek için: <a href="sections.html">Directory, Location ve |
| Files Bölümleri Nasıl Çalışır</a>.</p> |
| </section> |
| |
| <section id="htaccess"> |
| <title>.htaccess Dosyaları</title> |
| |
| <related> |
| <directivelist> |
| <directive module="core">AccessFileName</directive> |
| <directive module="core">AllowOverride</directive> |
| </directivelist> |
| </related> |
| |
| <p>httpd yapılandırma sorumluluğunu dağıtmak için site ağaçları içine özel |
| dosyalar yerleştirilmesine izin verir. Bu özel dosyalar normalde |
| <code>.htaccess</code> dosyaları olmakla birlikte <directive module="core" |
| >AccessFileName</directive> yönergesi kullanılarak rasgele bir isim |
| belirtilebilir. <code>.htaccess</code> dosyalarına yerleştirilen yönergeler |
| sadece dosyanın bulunduğu dizine ve alt dizinlerine uygulanır. |
| <code>.htaccess</code> dosyalarında da ana yapılandırma dosyalarında geçerli |
| sözdizimi kullanılır. <code>.htaccess</code> dosyaları her istek gelişinde |
| yeniden okunduğundan bu dosyalarda yapılan değişiklikler hemen etkisini |
| gösterir.</p> |
| |
| <p><code>.htaccess</code> dosyalarına hangi yönergelerin |
| yerleştirilebileceğini bulmak için yönerge <a |
| href="mod/directive-dict.html#Context">bağlamına</a> bakınız. |
| Sunucunun yöneticisi <code>.htaccess</code> dosyalarına hangi yönergelerin |
| yerleştirilebileceğini ana yapılandırma dosyalarında |
| <directive module="core">AllowOverride</directive> yönergesini kullanarak |
| belirleyebilir.</p> |
| |
| <p><code>.htaccess</code> dosyaları hakkında daha ayrıntılı bilgi edinmek |
| için <a href="howto/htaccess.html">.htaccess öğreticisi</a>ne bakabilirsiniz.</p> |
| </section> |
| </manualpage> |