docs/manual/mpm.xml.tr - httpd - Git at Google

 <?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
 <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd">
 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?>
 <!-- English Revision: 1602766 -->
 <!-- =====================================================
  Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.gen.tr>
    Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.gen.tr>
 ========================================================== -->

 <!--
  Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
  contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
  this work for additional information regarding copyright ownership.
  The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
  (the "License"); you may not use this file except in compliance with
  the License.  You may obtain a copy of the License at

      http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0

  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
  See the License for the specific language governing permissions and
  limitations under the License.
 -->

 <manualpage metafile="mpm.xml.meta">

   <title>Çok Süreçlilik Modülleri (MPM’ler)</title>

 <summary>
   <p>Bu belgede Çok Süreçlilik Modülü denince ne anlaşıldığı ve bunların
     Apache HTTP Sunucusu tarafından nasıl kullanıldıkları açıklanmıştır.</p>
 </summary>

 <section id="introduction"><title>Giriş</title>

     <p>Apache HTTP Sunucusu çok çeşitli platformlar üstünde farklı ortamlarda
       çalışabilen güçlü ve esnek bir HTTP sunucusu olarak tasarlanmıştır.
       Farklı platformlar ve farklı ortamlar çoğunlukla farklı özellikler veya
       aynı özelliğin en yüksek verimlilikle gerçeklenmesi için farklı yöntemler
       gerektirir. Apache httpd, geniş ortam çeşitliliğini daima modüler
       tasarımı sayesinde uzlaştırmıştır.  Bu tasarım, site yöneticilerine,
       sunucularında bulunmasını istedikleri özellikleri derleme sırasında veya
       çalışma anında gerekli modülleri yüklemek suretiyle seçebilme imkanı
       verir.</p>

     <p>Apache HTTP Sunucusu 2.0, bu modüler tasarımı sunucunun en temel
       işlevlerine kadar indirmiştir. Sunucu, Çok Süreçlilik Modülleri adı
       verilen ve makine üzerindeki ağ portlarının bağlanmasından, isteklerin
       kabul edilmesinden ve bu istekleri yanıtlayacak çocuklara dağıtmaktan
       sorumlu olan modüllerin seçimine imkan verecek bir yapılanma ile
       gelir.</p>

     <p>Sunucunun modüler tasarımının bu seviyede genişletilmesi iki önemli
       yarar sağlar:</p>

     <ul>
       <li>Apache httpd geniş çeşitlilikteki işletim sistemlerini daha temiz ve
         daha verimli bir şekilde destekleyebilmektedir. Özellikle,
         <module>mpm_winnt</module> modülü, Apache httpd 1.3’te kullanılan POSIX
         katmanının yerine işletim sistemine özgü özellikleri
         kullanabildiğinden, Apache HTTP Sunucusunun Windows sürümü artık çok
         daha verimli bir duruma gelmiştir. Aynı fayda özelleştirilmiş MPM’lerle
         diğer işletim sistemlerine de sağlanmıştır.</li>

       <li>Sunucu, belli bir sitenin ihtiyaçlarına uygun olarak daha iyi
         kişiselleştirilebilmektedir. Örneğin, eski yazılım ile uyumluluk ve
         kararlılığa önem veren siteler <module>prefork</module> modülünü
         kullanabilirken, daha geniş ölçeklenebilirlik gerektiren siteler
         <module>worker</module> veya <module>event</module> gibi evreli MPM
         modüllerinden birini seçebilmektedir.</li>
     </ul>

     <p>Kullanıcı açısından MPM’lerin diğer Apache httpd modüllerinden görünüşte
       bir farkı yoktur. Asıl fark sunucuya yüklenebilecek azami MPM modülü
       sayısının bir ve yalnız bir olarak sınırlanmış olmasıdır. Mevcut MPM
       modülleri <a href="mod/">modül dizini</a> sayfasında listelenmiştir.</p>

 </section>

 <section id="defaults"><title>Öntanımlı MPM’ler</title>

     <p>Aşağıdaki tabloda çeşitli işletim sistemlerinde öntanımlı olan MPM’ler
       listelenmiştir. Derleme sırasında başka bir seçim yapmadığınız takdirde
       bu işletim sistemlerinde bu MPM’ler seçilmiş olacaktır.</p>

     <table border="1" style="zebra">
       <columnspec><column width=".2"/><column width=".2"/></columnspec>
       <tr><td>Netware</td><td><module>mpm_netware</module></td></tr>
       <tr><td>OS/2</td><td><module>mpmt_os2</module></td></tr>
       <tr><td>Unix</td><td>Platformun yapabildiklerine bağlı olarak,
         <module>prefork</module>, <module>worker</module> veya
         <module>event</module></td></tr>
       <tr><td>Windows</td><td><module>mpm_winnt</module></td></tr>
     </table>

     <note><p>'Unix' burada Unix benzeri işletim sistemleri anlamında
       kullanılmıştır (örn, Linux, BSD, Solaris, Mac OS X, vb.</p></note>

     <p>Unix durumunda, hangi MPM'nin kurulacağı kararı şu 2 soruya verilecek
       yanıta bağlıdır:</p>
     <p>1. Sistem evreleri destekliyor mu?</p>
     <p>2. Sistem evreleri "thread-safe polling" anlamında destekliyor mu
       (özellikle kqueue ve epoll işlevlerini)?</p>

     <p>Her iki soruya da verilen yanıt 'evet' ise, öntanımlı MPM'niz
       <module>event</module> modülüdür.</p>

     <p>Birincinin yanıtı 'evet' ikincinin 'hayır' ise öntanımlı MPM'niz
       <module>worker</module> modülüdür.</p>

     <p>Yanıtların her ikisi de 'hayır' ise öntanımlı MPM'niz
       <module>prefork</module> modülüdür.</p>

     <p>Uygulamada, günümüzdeki işletim sistemlerinin tümü bu iki özelliği
       desteklediğinden öntanımlı MPM'niz hemen hemen daima
       <module>event</module> modülü olacaktır.</p>

 </section>

 <section id="static"><title>Bir MPM'i bir duruk modül olarak derlemek</title>

     <p>MPM'ler tüm platformlarda duruk (static) modüller olarak derlenebilir.
       Derleme sırasında tek bir modül seçilir ve sunucu ile ilintilenir. MPM
       değiştirilmek istenirse sunucunun yeniden derlenmesi gerekir.</p>

     <p>Öntanımlı MPM seçimin değiştirmek için <program>configure</program>
       betiğinin <code>--with-mpm=<em>AD</em></code> seçeneği kullanılır.
       Buradaki <em>AD</em> istenen MPM'in ismidir.</p>

     <p>Sunucu bir kere derlendi mi, hangi MPM'in seçilmiş olduğunu
       <code>./httpd -l</code> komutuyla öğrenebilirsiniz. Bu komut, içerilen
       MPM dahil, sunucu içinde derlenmiş bütüm modülleri listeler.</p>

 </section>

 <section id="dynamic"><title>Bir MPM'i bir DSO modülü olarak derlemek</title>

     <p>Unix ve benzeri platformlarda, MPM'ler DSO modülleri olarak derlenebilir
       ve diğer DSO modülleri gibi sunucuya devingen olarak yüklenebilir. DSO
       modülü olarak derlenen MPM'ler, sunucunun yeniden derlenmesini
       gerektirmeden <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesi
       güncellenerek değiştirilebilir.</p>

     <highlight language="config">
     LoadModule mpm_prefork_module modules/mod_mpm_prefork.so
     </highlight>

     <p><directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesini birden
       fazla MPM için kullanmak sunucunun başlatılması sırasında aşağıdaki
       hatanın oluşmasına sebep olur.</p>

     <example>AH00534: httpd: Configuration error: More than one MPM
     loaded.</example>

     <p>Bu özellik <program>configure</program> betiğinin
       <code>--enable-mpms-shared</code> seçeneği ile etkinleştirilebilir.
       <code><em>all</em></code> değeri belirtilerek platform için
       kullanılabilen tüm modüller kurulur. İstenirse, değer olarak bir MPM
       listesi de belirtilebilir.</p>

     <p>Özdevinimli olarak seçilerek veya  <program>configure</program> betiğine
       <code>--with-mpm</code> seçeneğiyle belirtilerek seçilen öntanımlı MPM
       üretilen sunucu yapılandırma dosyasıyla yüklenir. Farklı bir MPM seçmek
       için MPM'i <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesinde
       belirtin.</p>

 </section>

 </manualpage>
	<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
	<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd">
	<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?>
	<!-- English Revision: 1602766 -->
	<!-- =====================================================
	Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.gen.tr>
	Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.gen.tr>
	========================================================== -->

	<!--
	Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
	contributor license agreements. See the NOTICE file distributed with
	this work for additional information regarding copyright ownership.
	The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
	(the "License"); you may not use this file except in compliance with
	the License. You may obtain a copy of the License at

	http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0

	Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
	distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
	WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
	See the License for the specific language governing permissions and
	limitations under the License.
	-->

	<manualpage metafile="mpm.xml.meta">

	<title>Çok Süreçlilik Modülleri (MPM’ler)</title>

	<summary>
	<p>Bu belgede Çok Süreçlilik Modülü denince ne anlaşıldığı ve bunların
	Apache HTTP Sunucusu tarafından nasıl kullanıldıkları açıklanmıştır.</p>
	</summary>

	<section id="introduction"><title>Giriş</title>

	<p>Apache HTTP Sunucusu çok çeşitli platformlar üstünde farklı ortamlarda
	çalışabilen güçlü ve esnek bir HTTP sunucusu olarak tasarlanmıştır.
	Farklı platformlar ve farklı ortamlar çoğunlukla farklı özellikler veya
	aynı özelliğin en yüksek verimlilikle gerçeklenmesi için farklı yöntemler
	gerektirir. Apache httpd, geniş ortam çeşitliliğini daima modüler
	tasarımı sayesinde uzlaştırmıştır. Bu tasarım, site yöneticilerine,
	sunucularında bulunmasını istedikleri özellikleri derleme sırasında veya
	çalışma anında gerekli modülleri yüklemek suretiyle seçebilme imkanı
	verir.</p>

	<p>Apache HTTP Sunucusu 2.0, bu modüler tasarımı sunucunun en temel
	işlevlerine kadar indirmiştir. Sunucu, Çok Süreçlilik Modülleri adı
	verilen ve makine üzerindeki ağ portlarının bağlanmasından, isteklerin
	kabul edilmesinden ve bu istekleri yanıtlayacak çocuklara dağıtmaktan
	sorumlu olan modüllerin seçimine imkan verecek bir yapılanma ile
	gelir.</p>

	<p>Sunucunun modüler tasarımının bu seviyede genişletilmesi iki önemli
	yarar sağlar:</p>

	<ul>
	<li>Apache httpd geniş çeşitlilikteki işletim sistemlerini daha temiz ve
	daha verimli bir şekilde destekleyebilmektedir. Özellikle,
	<module>mpm_winnt</module> modülü, Apache httpd 1.3’te kullanılan POSIX
	katmanının yerine işletim sistemine özgü özellikleri
	kullanabildiğinden, Apache HTTP Sunucusunun Windows sürümü artık çok
	daha verimli bir duruma gelmiştir. Aynı fayda özelleştirilmiş MPM’lerle
	diğer işletim sistemlerine de sağlanmıştır.</li>

	<li>Sunucu, belli bir sitenin ihtiyaçlarına uygun olarak daha iyi
	kişiselleştirilebilmektedir. Örneğin, eski yazılım ile uyumluluk ve
	kararlılığa önem veren siteler <module>prefork</module> modülünü
	kullanabilirken, daha geniş ölçeklenebilirlik gerektiren siteler
	<module>worker</module> veya <module>event</module> gibi evreli MPM
	modüllerinden birini seçebilmektedir.</li>
	</ul>

	<p>Kullanıcı açısından MPM’lerin diğer Apache httpd modüllerinden görünüşte
	bir farkı yoktur. Asıl fark sunucuya yüklenebilecek azami MPM modülü
	sayısının bir ve yalnız bir olarak sınırlanmış olmasıdır. Mevcut MPM
	modülleri <a href="mod/">modül dizini</a> sayfasında listelenmiştir.</p>

	</section>

	<section id="defaults"><title>Öntanımlı MPM’ler</title>

	<p>Aşağıdaki tabloda çeşitli işletim sistemlerinde öntanımlı olan MPM’ler
	listelenmiştir. Derleme sırasında başka bir seçim yapmadığınız takdirde
	bu işletim sistemlerinde bu MPM’ler seçilmiş olacaktır.</p>

	<table border="1" style="zebra">
	<columnspec><column width=".2"/><column width=".2"/></columnspec>
	<tr><td>Netware</td><td><module>mpm_netware</module></td></tr>
	<tr><td>OS/2</td><td><module>mpmt_os2</module></td></tr>
	<tr><td>Unix</td><td>Platformun yapabildiklerine bağlı olarak,
	<module>prefork</module>, <module>worker</module> veya
	<module>event</module></td></tr>
	<tr><td>Windows</td><td><module>mpm_winnt</module></td></tr>
	</table>

	<note><p>'Unix' burada Unix benzeri işletim sistemleri anlamında
	kullanılmıştır (örn, Linux, BSD, Solaris, Mac OS X, vb.</p></note>

	<p>Unix durumunda, hangi MPM'nin kurulacağı kararı şu 2 soruya verilecek
	yanıta bağlıdır:</p>
	<p>1. Sistem evreleri destekliyor mu?</p>
	<p>2. Sistem evreleri "thread-safe polling" anlamında destekliyor mu
	(özellikle kqueue ve epoll işlevlerini)?</p>

	<p>Her iki soruya da verilen yanıt 'evet' ise, öntanımlı MPM'niz
	<module>event</module> modülüdür.</p>

	<p>Birincinin yanıtı 'evet' ikincinin 'hayır' ise öntanımlı MPM'niz
	<module>worker</module> modülüdür.</p>

	<p>Yanıtların her ikisi de 'hayır' ise öntanımlı MPM'niz
	<module>prefork</module> modülüdür.</p>

	<p>Uygulamada, günümüzdeki işletim sistemlerinin tümü bu iki özelliği
	desteklediğinden öntanımlı MPM'niz hemen hemen daima
	<module>event</module> modülü olacaktır.</p>

	</section>

	<section id="static"><title>Bir MPM'i bir duruk modül olarak derlemek</title>

	<p>MPM'ler tüm platformlarda duruk (static) modüller olarak derlenebilir.
	Derleme sırasında tek bir modül seçilir ve sunucu ile ilintilenir. MPM
	değiştirilmek istenirse sunucunun yeniden derlenmesi gerekir.</p>

	<p>Öntanımlı MPM seçimin değiştirmek için <program>configure</program>
	betiğinin <code>--with-mpm=<em>AD</em></code> seçeneği kullanılır.
	Buradaki <em>AD</em> istenen MPM'in ismidir.</p>

	<p>Sunucu bir kere derlendi mi, hangi MPM'in seçilmiş olduğunu
	<code>./httpd -l</code> komutuyla öğrenebilirsiniz. Bu komut, içerilen
	MPM dahil, sunucu içinde derlenmiş bütüm modülleri listeler.</p>

	</section>

	<section id="dynamic"><title>Bir MPM'i bir DSO modülü olarak derlemek</title>

	<p>Unix ve benzeri platformlarda, MPM'ler DSO modülleri olarak derlenebilir
	ve diğer DSO modülleri gibi sunucuya devingen olarak yüklenebilir. DSO
	modülü olarak derlenen MPM'ler, sunucunun yeniden derlenmesini
	gerektirmeden <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesi
	güncellenerek değiştirilebilir.</p>

	<highlight language="config">
	LoadModule mpm_prefork_module modules/mod_mpm_prefork.so
	</highlight>

	<p><directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesini birden
	fazla MPM için kullanmak sunucunun başlatılması sırasında aşağıdaki
	hatanın oluşmasına sebep olur.</p>

	<example>AH00534: httpd: Configuration error: More than one MPM
	loaded.</example>

	<p>Bu özellik <program>configure</program> betiğinin
	<code>--enable-mpms-shared</code> seçeneği ile etkinleştirilebilir.
	<code><em>all</em></code> değeri belirtilerek platform için
	kullanılabilen tüm modüller kurulur. İstenirse, değer olarak bir MPM
	listesi de belirtilebilir.</p>

	<p>Özdevinimli olarak seçilerek veya <program>configure</program> betiğine
	<code>--with-mpm</code> seçeneğiyle belirtilerek seçilen öntanımlı MPM
	üretilen sunucu yapılandırma dosyasıyla yüklenir. Farklı bir MPM seçmek
	için MPM'i <directive module="mod_so">LoadModule</directive> yönergesinde
	belirtin.</p>

	</section>

	</manualpage>