blob: cec23bb3c99feda1f30508f8230aa95318581fcb [file] [log] [blame]
<?xml version="1.0"?>
<!DOCTYPE modulesynopsis SYSTEM "../style/modulesynopsis.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
<!-- English Revision: 815782:1174747 (outdated) -->
<!-- =====================================================
Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org>
Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org>
========================================================== -->
<!--
Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
contributor license agreements. See the NOTICE file distributed with
this work for additional information regarding copyright ownership.
The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
(the "License"); you may not use this file except in compliance with
the License. You may obtain a copy of the License at
http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
See the License for the specific language governing permissions and
limitations under the License.
-->
<modulesynopsis metafile="mod_dir.xml.meta">
<name>mod_dir</name>
<description>Bölü çizgisiyle biten yönlendirmeleri yapar ve dizin içeriği dosyalarını sunar.</description>
<status>Base</status>
<sourcefile>mod_dir.c</sourcefile>
<identifier>dir_module</identifier>
<summary>
<p>Bir dizin içerik dosyası şu iki kaynaktan birinden gelebilir:</p>
<ul>
<li>Kullanıcı tarafından yazılmış ve ismi genellikle
<code>index.html</code> olan bir dosya. Dosya ismi <directive
module="mod_dir" >DirectoryIndex</directive> yönergesi ile belirlenir.
Bu, <module>mod_dir</module> modülü tarafından denetlenir.</li>
<li>Aksi takdirde içerik listesi sunucu tarafından üretilir. Bu,
<module>mod_autoindex</module> modülü tarafından sağlanır.</li>
</ul>
<p>Bu iki işlev tamamen birbirinden ayrıdır, dolayısıyla eğer isterseniz
kendiliğinden dizin içerik listesi üretimini tamamen iptal
edebilirsiniz.</p>
<p>Sunucu <code>http://sunucum/filanca/birdizin</code> şeklinde bir istek
aldığında <code>birdizin</code> bir dizinin ismiyse ‘bölü çizgisiyle
biten’ bir yönlendirme söz konusudur. Dizinler URL sonuna bir bölü
çizgisi eklenmesini gerektirir, bu bakımdan <module>mod_dir</module>
modülü isteği <code>http://sunucum/filanca/birdizin/</code> şeklinde
yönlendirir.</p>
</summary>
<directivesynopsis>
<name>DirectoryIndex</name>
<description>İstemci bir dizin istediğinde dizin içeriğini listeler.
</description>
<syntax>DirectoryIndex
disabled | <var>yerel-url</var> [<var>yerel-url</var>] ...</syntax>
<default>DirectoryIndex index.html</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
<context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
<override>Indexes</override>
<usage>
<p><directive>DirectoryIndex</directive> yönergesi, istemci, dizinin
sonuna bir bölü çizgisi ekleyerek dizin içeriğinin listelenmesini
istediğinde bakılmak üzere özkaynakları listeler.
<code><em>yerel-url</em></code>, sunucu üstünde istenen dizine göreli
bir belgenin URL’sidir; normal olarak dizin içindeki bir dosyanın
ismidir. Çeşitli URL’ler verilebilirse de sunucu daima ilk bulduğuyla
dönecektir. Eğer özkaynakların hiçbiri yoksa ve <code>Indexes</code>
seçeneği atanmışsa sunucu dizin içeriğinden bir liste üretecektir.</p>
<example><title>Örnek:</title>
DirectoryIndex index.html
</example>
<p>Bu yapılandırmadan sonra yapılan bir
<code>http://sunucum/belgeler/</code> isteğine karşılık, sunucu,
mevcutsa <code>http://sunucum/belgeler/index.html</code> dosyasını
döndürecek, değilse ürettiği dizin içerik listesini gönderecektir.</p>
<p>Belgelerin dizine göreli olmasının gerekmediğine dikkat ediniz.</p>
<example>
DirectoryIndex index.html index.txt /cgi-bin/index.pl
</example>
<p>Bu örnekte ise dizin içinde ne <code>index.html</code> ne de
<code>index.txt</code> mevcut olduğunda <code>/cgi-bin/index.pl</code>
CGI betiği çalıştırılacaktır.</p>
<p><code>disabled</code> değeri tek başına <module>mod_dir</module>’in bir
dizin listesi aramasını engeller. <code>disabled</code> değiştirgesi
öncesinde ve sonrasında başka bir değiştirge hatta bir <code>disabled</code>
daha olsa bile tek başına <code>disabled</code> verilmiş gibi
yorumlanır.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
<name>DirectorySlash</name>
<description>Bölü çizgisi ile biten yönlendirmeleri açar/kapar.</description>
<syntax>DirectorySlash On|Off</syntax>
<default>DirectorySlash On</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
<context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
<override>Indexes</override>
<compatibility>Apache 2.0.51 ve sonrasında mevcuttur.</compatibility>
<usage>
<p><directive>DirectorySlash</directive> yönergesi, bir dizin isteğinde
bulunan URL’lerin sonuna <module>mod_dir</module> modülü tarafından bir
bölü çizgisi eklenip eklenmeyeceğini belirler.</p>
<p>Normalde, bir kullanıcı sona bir bölü çizgisi eklemeden bir dizin için
istekte bulunursa <module>mod_dir</module> zaten onu aynı özkaynağa
yönlendirir, fakat isteğin sonuna bir bölü çizgisi eklenmesinin bazı iyi
sebepleri vardır:</p>
<ul>
<li>Kullanıcı bunun sonucunda meşru bir URL ile istekte bulunmuş olur.</li>
<li><module>mod_autoindex</module> gerektiği gibi çalışır. Yoksa
bağlantıdaki yolu sunamayacağından yanlış yolu gösterirdi.</li>
<li><directive module="mod_dir">DirectoryIndex</directive> yönergesi
sadece bölü çizgisi ile biten dizin istekleri için değerlendirilir.</li>
<li>HTML sayfa içindeki göreli URL başvuruları gerektiği gibi
çalışacaktır.</li>
</ul>
<p>Siz yine de bu etkiyi istemezseniz ve yukarıdaki sebepler de size uygun
değilse yönlendirmeyi şöyle kapatabilirsiniz:</p>
<example>
# Aşağıdaki güvenlik uyarısına bakınız!<br />
&lt;Location /bir/yol&gt;<br />
<indent>
DirectorySlash Off<br />
SetHandler bir-eylemci<br />
</indent>
&lt;/Location&gt;
</example>
<note type="warning"><title>Güvenlik Uyarı</title>
<p>Bölü çizgisi ile biten yönlendirmelerin kapatılması bir bilginin
istemeyek açığa çıkmasına sebep olabilir. <module>mod_autoindex</module>
modülünün etkin olduğunu (<code>Options +Indexes</code>) ve <directive
module="mod_dir" >DirectoryIndex</directive> ile geçerli bir özkaynağın
(<code>index.html</code> olsun) atandığını ama bu URL için başka hiçbir
özel eylemci tanımlanmadığını varsayalım. Bu durumda bölü çizgisi ile
biten bir istek olduğunda <code>index.html</code> dosyası sunulurdu.
<strong>Fakat bölü çizgisi ile bitmeyen bir istek dizin içeriğinin
listelenmesi ile sonuçlanırdı.</strong></p>
</note>
</usage>
</directivesynopsis>
<directivesynopsis>
<name>FallbackResource</name>
<description>Bir dosya ile eşleşmeyen istekler için öntanımlı URL tanımlar
</description>
<syntax>FallbackResource <var>yerel-url</var></syntax>
<default>None - httpd 404 döndürecektir (Yok)</default>
<contextlist><context>server config</context><context>virtual host</context>
<context>directory</context><context>.htaccess</context></contextlist>
<override>Indexes</override>
<usage>
<p>Dosya sisteminde bulunmayan bir dosya için istek yapıldığında HTTP'nin
404 (Yok) hatasını döndürmemesi için sunulacak dosyanın yolunu tanımlar.
Örnek:</p>
<example>
<code>FallbackResource not-404.php</code>
</example>
<p>Bu satırla, (mevcut dosyaları etkilemeden) mevcut olmayan dosyaların
yerine <code>not-404.php</code> dosyası sunulacaktır.</p>
<p>Belli bir dizindeki mevcut bir dosya veya betik için yapılanlar dışındaki
tüm isteklerin tek bir dosya veya özkaynakla yerine getirilmesi sıkça istenen
bir durum olup bu mekanizmaya 'ön denetleyici' adı verilir.</p>
<p>httpd'nin önceki sürümlerinde bir dosya veya dizinin varlığının sınanması
için genellikle <module>mod_rewrite</module> modülü ve <code>-f</code> ve
<code>-d</code> kullanımı gerekirdi. Bunun için şimdi tek satırlık bir
yapılandırma yeterli olmaktadır.</p>
<example>
<code>FallbackResource index.php</code>
</example>
<p>Resim, CSS dosyaları gibi mevcut dosyalar normal olarak sunulur.</p>
</usage>
</directivesynopsis>
</modulesynopsis>