| <?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?> |
| <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd"> |
| <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?> |
| <!-- English Revision: 1304805:1561569 (outdated) --> |
| <!-- ===================================================== |
| Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org> |
| Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org> |
| ========================================================== --> |
| |
| <!-- |
| Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more |
| contributor license agreements. See the NOTICE file distributed with |
| this work for additional information regarding copyright ownership. |
| The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0 |
| (the "License"); you may not use this file except in compliance with |
| the License. You may obtain a copy of the License at |
| |
| http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0 |
| |
| Unless required by applicable law or agreed to in writing, software |
| distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS, |
| WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied. |
| See the License for the specific language governing permissions and |
| limitations under the License. |
| --> |
| |
| <manualpage metafile="new_features_2_0.xml.meta"> |
| |
| <title>Apache HTTP Sunucusu 2.0’da Yeni olan Özellikler</title> |
| |
| <summary> |
| <p>Bu belgede Apache HTTP Sunucusunun 1.3 ve 2.0 sürümleri arasındaki |
| başlıca değişikliklerin bazılarına değinilmiştir.</p> |
| </summary> |
| |
| <seealso><a href="upgrading.html">1.3’ten 2.0’a Yükseltme</a></seealso> |
| |
| <section id="core"> |
| <title>Çekirdekteki Gelişmeler</title> |
| |
| <dl> |
| <dt>Unix Evreleri</dt> |
| |
| <dd>POSIX evreleri desteği olan Unix sistemlerinde Apache httpd, çok evreli |
| kipte çok süreçlilik şeklinde melez bir yapıda çalışır. Bu bir çok |
| bakımdan ölçeklenebilirliği arttırsa da bütün yapılandırmalarda |
| sağlanamaz.</dd> |
| |
| <dt>Yeni Paket Derleme Sistemi</dt> |
| |
| <dd>Yeni kaynak paketi derleme sistemi <code>autoconf</code> ve |
| <code>libtool</code>’a dayalı olarak sıfırdan, yeni baştan yazıldı. |
| Böylece Apache httpd’nin paket yapılandırma sistemi diğer paketlerinkiyle |
| benzerlik kazanmış oldu.</dd> |
| |
| <dt>Çok Sayıda Protokol Desteği</dt> |
| |
| <dd>Apache HTTP Sunucusu artık çok sayıda protokol ile hizmet sunacak bir |
| alt yapıya sahiptir. Örneğin, <module>mod_echo</module> modülü bu |
| amaçla yazılmıştır.</dd> |
| |
| <dt>Unix dışı platformalara daha iyi destek</dt> |
| |
| <dd>Apache HTTP Sunucusu 2.0 sürümleri, BeOS, OS/2, Windows gibi Unix olmayan |
| platformlarda daha hızlı ve daha kararlı çalışacak duruma |
| getirilmiştir. Genelde iyi geliştirilmemiş olan dolayısıyla istenen |
| başarımı sağlayamayan POSIX taklit katmanlarının kullanımından |
| vazgeçilmiş, platforma özgü <a href="mpm.html">çok süreçlilik |
| modülleri</a> (MPM) ve Apache Taşınabilirlik Arayüzü (APR) sayesinde |
| bu platformlar artık kendi doğal programlama arayüzleriyle |
| gerçeklenir olmuştur.</dd> |
| |
| <dt>Yeni Apache httpd Programlama Arayüzü</dt> |
| |
| <dd>Modüller için kullanılan programlama arayüzü 2.0 sürümüyle önemli |
| değişikliklere uğramıştır. 1.3 sürümünde görülen modüllerle ilgili |
| sıralama/öncelik sorunlarının çoğu giderilmiştir. 2.0 sürümü bu |
| işlemleri daha bir özdevimli yapar olmuştur; daha fazla esneklik |
| sağlamak için artık kancalı modül sıralaması kullanılabilmektedir. |
| Ayrıca, arayüze, Apache HTTP Sunucususu çekirdeğini yamamaya gerek kalmadan |
| modüllerle sunucu yeteneklerinin arttırılabilmesini sağlayan yeni |
| çağrılar eklenmiştir.</dd> |
| |
| <dt>IPv6 Desteği</dt> |
| |
| <dd>IPv6’nın Apache Taşınabilirlik Arayüzü kütüphanesi tarafından |
| desteklendiği sistemlerde Apache httpd öntanımlı olarak IPv6 soketlerini |
| dinler. Bundan başka, <directive module="mpm_common" |
| >Listen</directive>, <directive module="core" |
| >NameVirtualHost</directive> ve <directive module="core" |
| >VirtualHost</directive> yönergelerinin IPv6 sayısal adres |
| dizgelerini desteklemesi sağlanmıştır.<br />Örnek: <code>Listen |
| [2001:db8::1]:8080</code></dd> |
| |
| <dt>Süzme</dt> |
| |
| <dd>Apache httpd modülleri, artık, sunucuya teslim edilen veya sunucudan |
| teslim alınan içerik akımları üzerinde süzgeç gibi davranacak şekilde |
| yazılabilmektedir. Bu sayede, örneğin CGI betiklerinin çıktılarının |
| <module>mod_include</module> modülünün <code>INCLUDES</code> süzgeci |
| kullanılarak SSI yönergeleri için çözümlenmesi mümkündür. CGI |
| programlarının birer eylemci olarak davranması gibi, |
| <module>mod_ext_filter</module> modülü de harici programların birer |
| süzgeç olarak davranabilmesini mümkün kılar.</dd> |
| |
| <dt>Çok Dilli Hata Yanıtları</dt> |
| |
| <dd>Hata yanıtlarının tarayıcılara yönelik iletileri artık SSI |
| belgeleri kullanılarak çeşitli dillerde sağlanabilmektedir. Bunlar |
| ayrıca yönetici tarafından görünüş ve kullanışlılık tutarlılığı |
| bakımından kişiselleştirilebilmektedir.</dd> |
| |
| <dt>Basitleştirilmiş Yapılandırma</dt> |
| |
| <dd>Bazı yönergelerle ilgili kafa karışıklıkları giderilmiştir. |
| Bilhassa belli bir IP adresini dinlemek için kullanılan |
| <code>Port</code> ve <code>BindAddress</code> yönergeleri ile ilgili |
| karışıklığın önüne geçmek için sadece <directive module="mpm_common" |
| >Listen</directive> yönergesi yeterli olmaktadır. <directive |
| module="core">ServerName</directive> yönergesi ise sadece yönlendirme |
| ve sanal konak tanıma amacıyla sunucu ismi ve port belirtiminde |
| kullanılmaktadır.</dd> |
| |
| <dt>Doğal Windows NT Unicode Desteği</dt> |
| |
| <dd>Apache httpd 2.0, Windows NT üzerinde artık tüm dosya sistemi |
| kodlamalarında utf-8 kullanmaktadır. Bu destek, Windows 2000 ve |
| Windows XP dahil tüm Windows NT temelli sistemlere çok dillilik |
| desteğini sağlamak üzere mevcut Unicode dosya sistemine doğrudan |
| uyarlanır. <em>Dosya sisteminde makinenin yerel karakter kodlamasını |
| kullanan kullanan Windows 95, 98 ve ME için bu destek |
| yoktur.</em></dd> |
| |
| <dt>Düzenli İfade Kütüphanesi Güncellemesi</dt> |
| |
| <dd>Apache httpd 2.0’da <a href="http://www.pcre.org/">Perl uyumlu düzenli |
| ifade kütüphanesi</a> bulunur. Tüm düzenli ifadelerde artık çok daha |
| güçlü olan Perl 5 sözdizimi kullanılmaktadır.</dd> |
| |
| </dl> |
| </section> |
| |
| <section id="module"> |
| <title>Modüllerdeki Gelişmeler</title> |
| |
| <dl> |
| <dt><module>mod_ssl</module></dt> |
| |
| <dd>Apache httpd 2.0’da yeni olan bu modül, OpenSSL tarafından sağlanan |
| SSL/TLS şifreleme protokollerine bir arayüzdür.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_dav</module></dt> |
| |
| <dd>Apache httpd 2.0’da yeni olan bu modül, site içeriğinin destek ve bakımı |
| için HTTP dağıtık yazım ve sürüm yönetimi (DAV - Distributed |
| Authoring and Versioning) belirtimini gerçekler.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_deflate</module></dt> |
| |
| <dd>Apache httpd 2.0’da yeni olan bu modül sayesinde ağ band genişliğinden |
| daha verimli yararlanabilmek için içeriğin sıkıştırılarak |
| gönderilmesini talep eden tarayıcıların desteklenmesi mümkün |
| olmuştur.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_auth_ldap</module></dt> |
| |
| <dd>Apache httpd 2.0.41’de yeni olan bu modül, HTTP temel kimlik |
| doğrulamasında kullanılan delillerin saklanması için LDAP |
| veritabanının kullanılabilmesini mümkün kılar. Kardeş modülü olan |
| <module>mod_ldap</module> ise bağlantı havuzlaması ve sonuçların |
| önbelleğe alınması ile ilgilenir.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_auth_digest</module></dt> |
| |
| <dd>Paylaşımlı belleği kullanan süreçlere karşı oturum önbelleklemesi |
| için ek destek içerir.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_charset_lite</module></dt> |
| |
| <dd>Apache httpd 2.0’da yeni olan bu deneysel modül, karakter kümesi |
| dönüşümleri veya kaydı için destek sağlar.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_file_cache</module></dt> |
| |
| <dd>Apache httpd 2.0’da yeni olan bu modül, Apache HHP Sunucusu 1.3’teki |
| <code>mod_mmap_static</code> modülünün işlevselliğini içermenin |
| yanında buna önbellekleme yetenekleri de ekler.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_headers</module></dt> |
| |
| <dd>Bu modül Apache httpd 2.0’da daha esnek hale getirilmiştir. Artık |
| <module>mod_proxy</module> tarafından kullanılan istek başlıkları |
| değiştirilebilmekte ve bunlar yanıt başlıklarına şartlı olarak |
| atanabilmektedir.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_proxy</module></dt> |
| |
| <dd>Bu modül HTTP/1.1 uyumlu vekaleti daha güvenilir kılmak ve yeni |
| süzgeç alt yapısının getirilerinden de yararlanmak amacıyla yeni |
| baştan yazılmıştır. Bunun yanında, <directive module="mod_proxy" |
| type="section">Proxy</directive> bölümünün yeni hali vekil siteleri |
| desteklemek bakımından daha okunabilir (ve kendi içinde daha hızlı) |
| olması sağlanmıştır; <code><Directory "proxy:..."></code> |
| yapılandırması artık desteklenmemektedir. Modül, |
| <code>proxy_connect</code>, <code>proxy_ftp</code> ve |
| <code>proxy_http</code> şeklinde her biri belli bir protokolü |
| destekleyen ayrı modüllere bölünmüştür.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_negotiation</module></dt> |
| |
| <dd>Yeni <directive module="mod_negotiation" |
| >ForceLanguagePriority</directive> yönergesi sayesinde istemciye |
| “Kabul edilebilir bir gösterim çeşidi yok” ya da “Çok sayıda seçim |
| belirtilmiş” yanıtını döndürmek yerine tüm durumlara uyan bir |
| sayfanın gönderilebilmesi sağlanmıştır. Bundan başka, uzlaşım ve |
| <code>MultiViews</code> algoritmaları daha tutarlı sonuçlar elde |
| etmek amacıyla elden geçirilmiş ve belge içeriği ile daha iyi eşleşen |
| yeni bir tür eşlem yapısı sağlanmıştır.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_autoindex</module></dt> |
| |
| <dd>Dizin içeriklerinin özdevimli listelenmesi artık HTML tabloları |
| kullanılacak şekilde yapılandırılabilmektedir. Böylece sayfa daha iyi |
| biçemlenebilmekte, içerik daha hassas sıralanabilmekte, sürüm |
| numarasına göre sıralama yapılabilmekte ve dosya ismi kalıpları |
| kullanılarak sadece istenen içerik listelenebilmektedir.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_include</module></dt> |
| |
| <dd>Yeni yönergeler, değiştirilecek SSI elemanları için öntanımlı |
| başlangıç ve bitiş etiketlerine izin vermekte, hataların ve zaman |
| biçemleme yapılandırmalarının SSI belgesinde değil ana yapılandırma |
| dosyasında bulunması mümkün olmaktadır. Düzenli ifadelerin gruplanmış |
| sonuçları (Perl düzenli ifade sözdizimi kullanılmaktadır) |
| <module>mod_include</module> modülünün <code>$0</code> .. |
| <code>$9</code> değişkenleri sayesinde kullanılabilmektedir.</dd> |
| |
| <dt><module>mod_auth_dbm</module></dt> |
| |
| <dd><a href="../2.0/mod/mod_auth_dbm.html#AuthDBMType" |
| ><code>AuthDBMType</code></a> yönergesi |
| sayesinde artık çok sayıda DBM tarzı veritabanı türü |
| desteklenmektedir.</dd> |
| </dl> |
| </section> |
| </manualpage> |
| |