| <?xml version="1.0" encoding="UTF-8" ?> |
| <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "./style/manualpage.dtd"> |
| <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="./style/manual.tr.xsl"?> |
| <!-- English Revision: 1221670 --> |
| <!-- ===================================================== |
| Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.org> |
| Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.org> |
| ========================================================== --> |
| |
| <!-- |
| Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more |
| contributor license agreements. See the NOTICE file distributed with |
| this work for additional information regarding copyright ownership. |
| The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0 |
| (the "License"); you may not use this file except in compliance with |
| the License. You may obtain a copy of the License at |
| |
| http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0 |
| |
| Unless required by applicable law or agreed to in writing, software |
| distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS, |
| WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied. |
| See the License for the specific language governing permissions and |
| limitations under the License. |
| --> |
| |
| <manualpage metafile="filter.xml.meta"> |
| |
| <title>Süzgeçler</title> |
| |
| <summary> |
| <p>Bu belge, Apache’de süzgeç kullanımı hakkındadır.</p> |
| </summary> |
| |
| <section id="intro"> <title>Apache 2’de Süzme İşlemi</title> |
| <related> |
| <modulelist> |
| <module>mod_filter</module> |
| <module>mod_deflate</module> |
| <module>mod_ext_filter</module> |
| <module>mod_include</module> |
| <module>mod_charset_lite</module> |
| <module>mod_reflector</module> |
| <module>mod_buffer</module> |
| <module>mod_data</module> |
| <module>mod_ratelimit</module> |
| <module>mod_reqtimeout</module> |
| <module>mod_request</module> |
| <module>mod_sed</module> |
| <module>mod_substitute</module> |
| <module>mod_xml2enc</module> |
| <module>mod_proxy_html</module> |
| </modulelist> |
| <directivelist> |
| <directive module="mod_filter">FilterChain</directive> |
| <directive module="mod_filter">FilterDeclare</directive> |
| <directive module="mod_filter">FilterProtocol</directive> |
| <directive module="mod_filter">FilterProvider</directive> |
| <directive module="mod_mime">AddInputFilter</directive> |
| <directive module="mod_mime">AddOutputFilter</directive> |
| <directive module="mod_mime">RemoveInputFilter</directive> |
| <directive module="mod_mime">RemoveOutputFilter</directive> |
| <directive module="mod_reflector">ReflectorHeader</directive> |
| <directive module="mod_ext_filter">ExtFilterDefine</directive> |
| <directive module="mod_ext_filter">ExtFilterOptions</directive> |
| <directive module="core">SetInputFilter</directive> |
| <directive module="core">SetOutputFilter</directive> |
| </directivelist> |
| </related> |
| |
| <p>Apache 2.0 ve sonrasında mevcut olan Süzgeç Zinciri, uygulamaların |
| nereden geldiğine bakmaksızın gelen ve giden verileri oldukça esnek ve |
| yapılandırılabilir tarzda işlemesini mümkün kılar. Böylece, gelen veriyi |
| bir takım ön işlemlerden geçirebilir, giden veriyi de son bir defa bazı |
| işlemlere sokabiliriz. Bu işlem temel olarak geleneksel istek işleme |
| aşamalarından bağımsızdır.</p> |
| |
| <p class="figure"> |
| <img src="images/filter_arch.tr.png" width="569" height="392" |
| alt="Süzgeçler, İstek işleme eksenine dik bir veri eksenine peş peşe |
| yerleştirilebilir." /> |
| </p> |
| |
| <p>Standard Apache dağıtımıyla gelen süzgeç uygulamalarından bazıları:</p> |
| |
| <ul> |
| <li><module>mod_include</module>, sunucu taraflı içerik yerleştirmeyi |
| gerçekler.</li> |
| <li><module>mod_ssl</module>, SSL şifrelemesini gerçekler (https).</li> |
| <li><module>mod_deflate</module>, veri sıkıştırma/açma işlemlerini |
| çalışma anında gerçekleştirir.</li> |
| <li><module>mod_charset_lite</module>, karakter kümeleri arasında |
| dönüşümü gerçekleştirir.</li> |
| <li><module>mod_ext_filter</module>, harici bir yazılımı bir süzgeç |
| olarak çalıştırır.</li> |
| </ul> |
| |
| <p>Apache, bunlardan başka, bayt dizilerinin elde edilmesi ve içeriğin |
| bölünmesi gibi işlemleri gerçekleştirmek için bir takım dahili süzgeçler |
| de kullanabilir.</p> |
| |
| <p>Üçüncü parti süzgeç modülleri tarafından gerçeklenmiş çok geniş bir |
| uygulama alanı mevcuttur; <a href="http://modules.apache.org/" |
| >modules.apache.org</a> ve benzerlerinden temin edilebilecek bu tür |
| modüllerden bazılarının uygulama alanları:</p> |
| |
| <ul> |
| <li>HTML ve XML belgelerin işlenmesi ve yazılması</li> |
| <li>XSLT dönüşümleri ve XInclude’lar</li> |
| <li>XML İsim-alanı desteği</li> |
| <li>HTML Formlarının çözümlenmesi ve sunucuya dosya yükleme</li> |
| <li>Resim işleme</li> |
| <li>PHP betikleri gibi zararlı olabilecek uygulamalardan korunma</li> |
| <li>Metin düzenleme ve arama işlemleri</li> |
| </ul> |
| </section> |
| |
| <section id="smart"><title>Akıllı Süzme</title> |
| <p class="figure"> |
| <img src="images/mod_filter_new.tr.png" width="423" height="331" |
| alt="Farklı süzgeç üreticilerinin uygulamaları istek işlemenin durumuna |
| bağlı olarak akıllıca uygulanabilir."/> |
| </p> |
| |
| <p><module>mod_filter</module>, Apache 2.1 ve sonrasında mevcut olup, |
| süzgeç zincirinin çalışma anında devingen olarak yapılandırılabilmesini |
| mümkün kılar. Böylece, örneğin, bir vekili, özgün sunucunun ne |
| göndereceğini bilmeden HTML’yi bir HTML süzgeciyle yazmaya ve JPEG |
| resimleri tamamen farklı bir süzgeçten geçirmeye ayarlayabilirsiniz. Bu, |
| asıl içeriğe bağlı olarak çalışma anında içeriği farklı içerik |
| sağlayıcılara dağıtan bir süzgeç düzeneği kullanılarak çalışır. Bir |
| süzgeç, doğrudan zincire yerleştirilip koşulsuz olarak |
| çalıştırılabileceği gibi bir içerik sağlayıcı gibi kullanılarak zincire |
| devingen olarak yerleştirilebilir. Örneğin:</p> |
| |
| <ul> |
| <li>Bir HTML işleme süzgeci sadece içerik text/html veya |
| application/xhtml+xml olduğu takdirde çalışır.</li> |
| <li>Bir sıkıştırma süzgeci sadece girdi sıkıştırılabilir nitelikteyse ve |
| sıkıştırılmamışsa çalışır.</li> |
| <li>Bir karakter kümesi dönüşüm süzgeci, bir metin belgesi istenen |
| karakter kümesine sahip değilse zincire yerleştirilir.</li> |
| </ul> |
| </section> |
| |
| <section id="service"> |
| <title>Süzgeçleri bir HTTP Hizmeti gibi göstermek </title> |
| <p>Süzgeçler, istemciden kaynaklanan içeriği işlemekte kullanılabileceği |
| gibi <module>mod_reflector</module> modülü kullanılarak sunucudan |
| kaynaklanan içeriği işlemekte de kullanılabilir.</p> |
| |
| <p><module>mod_reflector</module> istemcilerden gelen POST isteklerini |
| kabul eder ve çıktı süzgeç yığıtı yoluyla istemciye aktararak, POST |
| isteği içinde alınan içerik istek gövdesini yanıt içinde geri |
| gönderir.</p> |
| |
| <p>Bu teknik, bir çıktı süzgeciyle istek gövdesinde gerekli dönüşümün |
| sağlandığı durumda, bir uygulama sunucusu yığıtı içinde çalışan bir http |
| hizmetinin yerine de kullanılabilir. Örneğin, |
| <module>mod_deflate</module> modülü genel bir sıkıştırma hizmeti |
| sağlamakta kullanılabilir veya bir resim dönüştürme süzgeci bir resim |
| dönüşüm hizmeti haline getirilebilir.</p> |
| |
| </section> |
| |
| <section id="using"><title>Süzgeçlerin Kullanımı</title> |
| <p>Süzgeçler iki şekilde kullanılır: Basit ve Devingen. |
| Genelde ikisinden biri kullanılır; karışık kullanılırsa istenmeyen |
| sonuçlara yol açabilir (ise de, basit girdi süzme ile çıktı süzme işlemi |
| basit olsun olmasın karışık kullanılabilir).</p> |
| |
| <p>Basit yol, girdi süzgeçlerini yapılandırmanın tek yoludur ve bir |
| durağan süzgeç zincirinin gerektiği yerlerde çıktı süzgeçleri için |
| yeterlidir. İlgili yönergeler: |
| <directive module="core">SetInputFilter</directive>, |
| <directive module="core">SetOutputFilter</directive>, |
| <directive module="mod_mime">AddInputFilter</directive>, |
| <directive module="mod_mime">AddOutputFilter</directive>, |
| <directive module="mod_mime">RemoveInputFilter</directive> ve |
| <directive module="mod_mime">RemoveOutputFilter</directive>.</p> |
| |
| <p>Devingen yol, <module>mod_filter</module> belgesinde açıklandığı gibi, |
| çıktı süzgeçlerinin hem durağan hem de esnek ve devingen olarak |
| yapılandırılabilmesini mümkün kılar. İlgili yönergeler: |
| <directive module="mod_filter">FilterChain</directive>, |
| <directive module="mod_filter">FilterDeclare</directive> ve |
| <directive module="mod_filter">FilterProvider</directive>.</p> |
| |
| <p><directive module="core">AddOutputFilterByType</directive> yönergesi |
| hala desteklenmekteyse de kullanımı artık |
| önerilmemektedir. Onun yerine devingen yapılandırma kullanınız.</p> |
| |
| </section> |
| </manualpage> |
