2.4.x/docs/manual/programs/apxs.xml.tr - httpd - Git at Google

 <?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
 <!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
 <?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
 <!-- English Revision: 1494953 -->
 <!-- =====================================================
  Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.gen.tr>
    Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.gen.tr>
 ========================================================== -->

 <!--
  Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
  contributor license agreements.  See the NOTICE file distributed with
  this work for additional information regarding copyright ownership.
  The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
  (the "License"); you may not use this file except in compliance with
  the License.  You may obtain a copy of the License at

      http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0

  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
  See the License for the specific language governing permissions and
  limitations under the License.
 -->

 <manualpage metafile="apxs.xml.meta">
 <parentdocument href="./">Programlar</parentdocument>

 <title>apxs - Apache Eklenti Aracı</title>

 <summary>
     <p><code><strong>apxs</strong></code>, Apache Hiper Metin Aktarım
      Protokolü (HTTP) sunucusu için ek modül derleme ve kurulum aracıdır. Bu
      araç sayesinde, bir veya daha fazla kaynak veya nesne
      <var>dosya</var>sından bir devingen paylaşımlı nesne (DSO - "Dynamic
      Shared Object" kısaltması) derlemek ve bu nesneyi (modülü) Apache
      sunucusuna çalışma anında <strong><module>mod_so</module></strong>
      modülünün <strong><directive module="mod_so"
      >LoadModule</directive></strong> yönergesi üzerinden yüklemek mümkün
      olmaktadır.</p>

     <p>Bu eklenti mekanizmasını platformunuzda kullanmak için DSO desteğinin
      olması ve <strong><program>httpd</program></strong> programının
      <strong><module>mod_so</module></strong> modülünü içerecek şekilde
      derlenmiş olması gerekir. Eğer bunlar mevcut değilse
      <strong><code>apxs</code></strong> aracı durumu size bildirecektir. Bunu
      aşağıdaki komutla kendiniz de sınayabilirsiniz:</p>

     <example>
       $ httpd -l
     </example>

     <p><strong><module>mod_so</module></strong> modülü gösterilen listede yer
      almalıdır. Bu gereksinimler sağlandığı takdirde
      <strong><code>apxs</code></strong> aracı sayesinde DSO mekanizması
      üzerinden kendi modüllerinizi kurmak suretiyle Apache sunucunuzun
      işlevselliğini kolayca arttırabilirsiniz. Örnek bir uygulama:</p>

     <example>
       $ apxs -i -a -c mod_foo.c<br />
       gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/dosya/yolu/apache/include -c mod_foo.c<br />
       ld -Bshareable -o mod_foo.so mod_foo.o<br />
       cp mod_foo.so /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
       chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
       [`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]<br />
       $ apachectl restart<br />
       /dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start<br />
       [Tue Mar 31 11:27:55 1998] [debug] mod_so.c(303): loaded module foo_module<br />
       /dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd started<br />
       $ _
     </example>

     <p><var>dosya</var> olarak bir C kaynak dosyası (.c), bir nesne dosyası
      (.o) ve hatta bir kütüphane arşivi archive (.a) belirtebilirsiniz.
      <strong><code>apxs</code></strong> aracı bu dosya uzantılarını
      tanıdığından C dosyalarını derleme işleminden, arşiv ve nesne
      dosyalarını ise doğrudan ilintileme işleminden geçirir. Fakat böyle
      önceden derlenmiş nesne dosyalarını kullanırken, devingen paylaşımlı
      nesne olarak kullanılmalarını sağlamak üzere konumdan bağımsız kod (PIC)
      üretecek şekilde derlenmiş olduklarından emin olmalısınız. Örneğin
      GCC'yi bunun için daima <strong><code>-fpic</code></strong> seçeneği ile
      kullanmalısınız. Diğer C derleyiciler için,
      <strong><code>apxs</code></strong>'in nesne dosyalarını derlerken
      kullanacağı seçenekleri öğrenmek için o derleyicilerin kılavuz
      sayfalarına bakınız.</p>

     <p>Apache'deki DSO desteği ile ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için
      <strong><module>mod_so</module></strong> belgesini okumakla yetinmeyip
      <code>src/modules/standard/mod_so.c</code> kaynak dosyasını da
      okuyunuz.</p>
 </summary>
 <seealso><program>apachectl</program></seealso>
 <seealso><program>httpd</program></seealso>

 <section id="synopsis"><title>Kullanım</title>
     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>g</strong>
     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
     -<strong>n</strong> <var>modüladı</var></code></p>

     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>q</strong>
     [ -<strong>v</strong> ]
     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
     <var>sorgu</var> ...</code></p>

     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>c</strong>
     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
     [ -<strong>o</strong> <var>dso-dosyası</var> ]
     [ -<strong>I</strong> <var>include-dizini</var> ]
     [ -<strong>D</strong> <var>isim=değer</var> ]
     [ -<strong>L</strong> <var>lib-dizini</var> ]
     [ -<strong>l</strong> <var>kütüphane-adı</var> ]
     [ -<strong>Wc,</strong><var>derleyici-seçenekleri</var> ]
     [ -<strong>Wl,</strong><var>ilintileyici-seçenekleri</var> ]
     [ -<strong>p</strong> ]
     <var>dosya</var> ...</code></p>

     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>i</strong>
     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
     [ -<strong>n</strong> <var>modüladı</var> ]
     [ -<strong>a</strong> ]
     [ -<strong>A</strong> ]
     <var>dso-dosyası</var> ...</code></p>

     <p><code><strong>apxs</strong> -<strong>e</strong>
     [ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
     [ -<strong>n</strong> <var>modüladı</var> ]
     [ -<strong>a</strong> ]
     [ -<strong>A</strong> ]
     <var>dso-dosyası</var> ...</code></p>
 </section>

 <section id="options"><title>Seçenekler</title>
     <section id="options.common"><title>Ortak Seçenekler</title>
       <dl>
         <dt><code><strong>-n</strong> <var>modüladı</var></code></dt>
         <dd><code><strong>-i</strong></code> (kurulum) ve
          <code><strong>-g</strong></code> (şablon üretimi)
          seçenekleri için modül ismi belirtmek amacıyla kullanılır. Bir modül
          ismi belirtmek için bu seçeneği kullanın.
          <code><strong>-g</strong></code> seçeneği için bu gereklidir.
          <code><strong>-i</strong></code> seçeneği için ise araç, modül
          ismini kaynağın ismine bakarak veya (son çare olarak) dosya isminden
          tahmin etmeye çalışarak saptamaya çalışır.</dd>
       </dl>
     </section>

     <section id="options.query"><title>Sorgu Seçenekleri</title>
       <dl>
         <dt><code><strong>-q</strong> <var>sorgu</var></code></dt>
         <dd><code>httpd</code>'yi derlemekte kullanılacak değişkenler ve
          ortam ayarları için bir sorgu gerçekleştirir.  When invoked without
          <code><var>sorgu</var></code> belirtilmeksizin çağrıldığında, bilinen
          değişkenleri değerleriyle birlikte basar. İsteğe bağlı
          <code><strong>-v</strong></code> seçeneği liste çıktısını biçemler.

          <p>Modülünüzü yükleyecek <code><strong>httpd</strong></code>'yi
           derlemek için kullanılacak ayarları elle belirtmek için kullanılır.
           Örneğin, Apache'nin C başlık dosyalarının yerini kendi Makefile
           dosyalarınızın içinde şöyle belirtebilirsiniz:</p>
         <example>
           INC=-I`apxs -q INCLUDEDIR`
         </example></dd>
       </dl>
     </section>

     <section id="options.conf"><title>Yapılandırma Seçenekleri</title>
       <dl>
       <dt><code><strong>-S</strong> <var>isim=değer</var></code></dt>
       <dd>Bu seçenek yukarıda açıklanan <code><strong>apxs</strong></code>
         ayarlarını değiştirir.</dd>
       </dl>
     </section>

     <section id="options.template"><title>Şablon Üretme Seçenekleri</title>
       <dl>
       <dt><code><strong>-g</strong></code></dt>
       <dd><code><var>modüladı</var></code> (<strong><code>-n</code></strong>
        seçeneğine bakınız) adında bir alt dizin oluşturur ve içine iki dosya
        yerleştirir: Kendi modülünüzü oluşturabilmeniz için veya
        <code><strong>apxs</strong></code> mekanizmaları ile hemen oynamaya
        başlayabilmeniz için <code>mod_<var>modüladı</var>.c</code> adında bir
        modül kaynak dosyası örneği ve bu modülü derleyip kurmayı
        kolaylaştırmak için bir <code>Makefile</code> dosyası.</dd>
       </dl>
     </section>

     <section id="options.dso"><title>DSO Derleme Seçenekleri</title>
       <dl>
       <dt><code><strong>-c</strong></code></dt>
       <dd>Bu seçenek derleme yapılacağını belirtir. Önce belirtilen C kaynak
        <var>dosyalar</var>ını (.c), nesne dosyalarını (.o) elde etmek için
        derler. Sonra bunları kalan nesne dosyaları (.o ve .a) ile
        ilintileyerek <var>dso-dosyası</var> adında bir devingen paylaşımlı
        nesne oluşturur. Eğer <strong><code>-o</code></strong> seçeneği ile
        modül ismi belirtilmemişse <var>dosyalar</var> arasındaki ilk dosyanın
        ismine bakarak dosya ismi tahmin edilmeye çalışılır ve
        <code>mod_<var>isim</var>.so</code> dosya adı bu isimden elde
        edilir.</dd>

       <dt><code><strong>-o</strong> <var>dso-dosyası</var></code></dt>
       <dd>Oluşturulacak devingen paylaşımlı nesnenin ismini belirtmek için
        kullanılır. Modül ismi bu seçenekle belirtilmez ve <var>dosya</var>
        listesinden bir isim tahmini de yapılamazsa son çare olarak
        <code>mod_unknown.so</code> ismi kullanılır.</dd>

       <dt><code><strong>-D</strong> <var>isim=değer</var></code></dt>
       <dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
        derleme işlemine kendi tanımlarınızı belirtmek için kullanın.</dd>

       <dt><code><strong>-I</strong> <var>include-dizini</var></code></dt>
       <dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
        derleme işleminde kullanılmak üzere kendi başlık dosyalarınızı içeren
        dizinleri arama yollarına eklemek için kullanın.</dd>

       <dt><code><strong>-L</strong> <var>lib-dizini</var></code></dt>
       <dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
        derleme işleminde kullanılmak üzere kendi kütüphane dizinlerinizi
        arama yollarına eklemek için kullanın.</dd>

       <dt><code><strong>-l</strong> <var>kütüphane-adı</var></code></dt>
       <dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
        derleme işleminde kullanılmak üzere kendi kütüphanelerinizi arama
        yollarına eklemek için kullanın.</dd>

       <dt><code><strong>-Wc</strong>,<var>derleyici-seçenekleri</var></code></dt>
       <dd>Bu seçenek <code>libtool --mode=compile</code> komutuna doğrudan
        seçenek aktarmak için kullanılır. Bu seçeneği yerel derleyiciniz için
        gereken ek seçenekleri belirtmek için kullanın.</dd>

       <dt><code><strong>-Wl</strong>,<var>ilintileyici-seçenekleri</var></code></dt>
       <dd>Bu seçenek <code>libtool --mode=link</code> komutuna doğrudan
        seçenek aktarmak için kullanılır. Bu seçeneği yerel ilintileyiciniz
        için gereken ek seçenekleri belirtmek için kullanın.</dd>

      <dt><code><strong>-p</strong></code></dt>
      <dd>Bu seçenek apxs'in apr/apr-util kütüphaneleriyle ilintilenmesini
        sağlar. apr/apr-util kütüphanelerini kullanan yardımcı uygulamaları
        derlerken yararlıdır.</dd>
       </dl>
     </section>

     <section id="options.dsoinstall">
     <title>DSO Kurulum ve Yapılandırma Seçenekleri</title>
       <dl>
       <dt><code><strong>-i</strong></code></dt>
       <dd>Kurulum işlemini belirtir ve devingen olarak paylaşımlı nesneleri
        sunucunun <var>modules</var> dizinine kurar.</dd>

       <dt><code><strong>-a</strong></code></dt>
       <dd>İlgili <directive module="mod_so">LoadModule</directive> satırını
        Apache'nin <code>httpd.conf</code> yapılandırma dosyasına özdevinimli
        olarak ekleyerek veya böyle bir satır varsa bunu etkin kılarak modülü
        etkinleştirir.</dd>

       <dt><code><strong>-A</strong></code></dt>
       <dd><strong><directive module="mod_so">LoadModule</directive></strong>
        yönergesini daha sonra etkinleştirmek üzere satırın başına bir diyez
        imi (<code>#</code>) yerleştirmesi dışında
        <strong><code>-a</code></strong> seçeneği ile aynıdır.</dd>

       <dt><code><strong>-e</strong></code></dt>
       <dd>Modülü kurmaya çalışmaksızın Apache'nin <code>httpd.conf</code>
        yapılandırma dosyasını <strong><code>-i</code></strong> işlemine
        benzer şekilde <strong><code>-a</code></strong> ve
        <strong><code>-A</code></strong> seçenekleri ile düzenleme işlemini
        belirtir.</dd>
       </dl>
     </section>
 </section>

 <section id="examples"><title>Örnekler</title>
     <p>Apache'nin sunucu işlevselliğini genişletmek amacıyla kullanacağınız
      <code>mod_foo.c</code> adında bir Apache modülünüz olduğunu varsayalım.
      Öncelikle, C kaynak dosyasını, Apache sunucusuna çalışma anında
      yüklenmeye uygun bir paylaşımlı nesne olarak derlemeniz gerekir. Bunu
      sağlamak için şu komutları vermelisiniz:</p>

     <example>
       $ apxs -c mod_foo.c<br />
       /dosya/yolu/libtool --mode=compile gcc ... -c mod_foo.c<br />
       /dosya/yolu/libtool --mode=link gcc ... -o mod_foo.la mod_foo.slo<br />
       $ _
     </example>

     <p>Bundan sonra, Apache yapılandırmanızın bu paylaşımlı nesneyi yüklemek
      için bir <strong><directive
      module="mod_so">LoadModule</directive></strong> yönergesi içermesini
      sağlamalısınız. <strong><code>apxs</code></strong> bu adımı
      basitleştirmek amacıyla, paylaşımlı nesneyi sunucunun <var>modules</var>
      dizinine özdevinimli olarak kurmak ve <code>httpd.conf</code> dosyasını
      buna uygun olarak güncellemek için bir yol sağlar. Bu sonuç şöyle elde
      edilebilir:</p>

     <example>
       $ apxs -i -a mod_foo.la<br />
       /dosya/yolu/instdso.sh mod_foo.la /path/to/apache/modules<br />
       /dosya/yolu/libtool --mode=install cp mod_foo.la /dosya/yolu/apache/modules
       ...
       chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
       [`foo' modülü /dosya/yolu/apache/conf/httpd.conf'da etkinleştiriliyor] <br />
       $ _
     </example>

     <p>Yapılandıma dosyasına (eğer yoksa) şu satır eklenir:</p>

     <example>
       LoadModule foo_module modules/mod_foo.so
     </example>

     <p>Bunu öntanımlı olarak iptal etmek isterseniz
      <strong><code>-A</code></strong> seçeneğini kullanmanız gerekir:</p>

     <example>
       $ apxs -i -A mod_foo.c
     </example>

     <p><strong><code>apxs</code></strong> mekanizmalarını hızlıca denemek
      için örnek bir Apache modül şablonunu ve bir Makefile dosyasını şöyle
      oluşturabilirsiniz:</p>

     <example>
       $ apxs -g -n foo<br />
       Creating [DIR]  foo<br />
       Creating [FILE] foo/Makefile<br />
       Creating [FILE] foo/modules.mk<br />
       Creating [FILE] foo/mod_foo.c<br />
       Creating [FILE] foo/.deps<br />
       $ _
     </example>

     <p>Ardından bu örnek modülü bir paylaşımlı nesne olarak derleyip Apache
      sunucusuna yükleyebilirsiniz:</p>

     <example>
       $ cd foo<br />
       $ make all reload<br />
       apxs -c mod_foo.c<br />
       /dosya/yolu/libtool --mode=compile gcc ... -c mod_foo.c<br />
       /dosya/yolu/libtool --mode=link gcc ... -o mod_foo.la mod_foo.slo<br />
       apxs -i -a -n "foo" mod_foo.la<br />
       /dosya/yolu/instdso.sh mod_foo.la /dosya/yolu/apache/modules<br />
       /dosya/yolu/libtool --mode=install cp mod_foo.la /dosya/yolu/apache/modules
       ...
        chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
       [`foo' modülü /dosya/yolu/apache/conf/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]<br />
        apachectl restart<br />
        /dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start<br />
       chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
       [`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]<br />
       apachectl restart<br />
       /dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start<br />
       [Tue Mar 31 11:27:55 1998] [debug] mod_so.c(303): loaded module foo_module<br />
       /dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd started<br />
       $ _
     </example>

 </section>
 </manualpage>
	<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
	<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
	<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
	<!-- English Revision: 1494953 -->
	<!-- =====================================================
	Translated by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.gen.tr>
	Reviewed by: Orhan Berent <berent belgeler.gen.tr>
	========================================================== -->

	<!--
	Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
	contributor license agreements. See the NOTICE file distributed with
	this work for additional information regarding copyright ownership.
	The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
	(the "License"); you may not use this file except in compliance with
	the License. You may obtain a copy of the License at

	http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0

	Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
	distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
	WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
	See the License for the specific language governing permissions and
	limitations under the License.
	-->

	<manualpage metafile="apxs.xml.meta">
	<parentdocument href="./">Programlar</parentdocument>

	<title>apxs - Apache Eklenti Aracı</title>

	<summary>
	<p><code><strong>apxs</strong></code>, Apache Hiper Metin Aktarım
	Protokolü (HTTP) sunucusu için ek modül derleme ve kurulum aracıdır. Bu
	araç sayesinde, bir veya daha fazla kaynak veya nesne
	<var>dosya</var>sından bir devingen paylaşımlı nesne (DSO - "Dynamic
	Shared Object" kısaltması) derlemek ve bu nesneyi (modülü) Apache
	sunucusuna çalışma anında <strong><module>mod_so</module></strong>
	modülünün <strong><directive module="mod_so"
	>LoadModule</directive></strong> yönergesi üzerinden yüklemek mümkün
	olmaktadır.</p>

	<p>Bu eklenti mekanizmasını platformunuzda kullanmak için DSO desteğinin
	olması ve <strong><program>httpd</program></strong> programının
	<strong><module>mod_so</module></strong> modülünü içerecek şekilde
	derlenmiş olması gerekir. Eğer bunlar mevcut değilse
	<strong><code>apxs</code></strong> aracı durumu size bildirecektir. Bunu
	aşağıdaki komutla kendiniz de sınayabilirsiniz:</p>

	<example>
	$ httpd -l
	</example>

	<p><strong><module>mod_so</module></strong> modülü gösterilen listede yer
	almalıdır. Bu gereksinimler sağlandığı takdirde
	<strong><code>apxs</code></strong> aracı sayesinde DSO mekanizması
	üzerinden kendi modüllerinizi kurmak suretiyle Apache sunucunuzun
	işlevselliğini kolayca arttırabilirsiniz. Örnek bir uygulama:</p>

	<example>
	$ apxs -i -a -c mod_foo.c<br />
	gcc -fpic -DSHARED_MODULE -I/dosya/yolu/apache/include -c mod_foo.c<br />
	ld -Bshareable -o mod_foo.so mod_foo.o<br />
	cp mod_foo.so /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
	chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
	[`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]<br />
	$ apachectl restart<br />
	/dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start<br />
	[Tue Mar 31 11:27:55 1998] [debug] mod_so.c(303): loaded module foo_module<br />
	/dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd started<br />
	$ _
	</example>

	<p><var>dosya</var> olarak bir C kaynak dosyası (.c), bir nesne dosyası
	(.o) ve hatta bir kütüphane arşivi archive (.a) belirtebilirsiniz.
	<strong><code>apxs</code></strong> aracı bu dosya uzantılarını
	tanıdığından C dosyalarını derleme işleminden, arşiv ve nesne
	dosyalarını ise doğrudan ilintileme işleminden geçirir. Fakat böyle
	önceden derlenmiş nesne dosyalarını kullanırken, devingen paylaşımlı
	nesne olarak kullanılmalarını sağlamak üzere konumdan bağımsız kod (PIC)
	üretecek şekilde derlenmiş olduklarından emin olmalısınız. Örneğin
	GCC'yi bunun için daima <strong><code>-fpic</code></strong> seçeneği ile
	kullanmalısınız. Diğer C derleyiciler için,
	<strong><code>apxs</code></strong>'in nesne dosyalarını derlerken
	kullanacağı seçenekleri öğrenmek için o derleyicilerin kılavuz
	sayfalarına bakınız.</p>

	<p>Apache'deki DSO desteği ile ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek için
	<strong><module>mod_so</module></strong> belgesini okumakla yetinmeyip
	<code>src/modules/standard/mod_so.c</code> kaynak dosyasını da
	okuyunuz.</p>
	</summary>
	<seealso><program>apachectl</program></seealso>
	<seealso><program>httpd</program></seealso>

	<section id="synopsis"><title>Kullanım</title>
	<p><code><strong>apxs</strong> -<strong>g</strong>
	[ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
	-<strong>n</strong> <var>modüladı</var></code></p>

	<p><code><strong>apxs</strong> -<strong>q</strong>
	[ -<strong>v</strong> ]
	[ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
	<var>sorgu</var> ...</code></p>

	<p><code><strong>apxs</strong> -<strong>c</strong>
	[ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
	[ -<strong>o</strong> <var>dso-dosyası</var> ]
	[ -<strong>I</strong> <var>include-dizini</var> ]
	[ -<strong>D</strong> <var>isim=değer</var> ]
	[ -<strong>L</strong> <var>lib-dizini</var> ]
	[ -<strong>l</strong> <var>kütüphane-adı</var> ]
	[ -<strong>Wc,</strong><var>derleyici-seçenekleri</var> ]
	[ -<strong>Wl,</strong><var>ilintileyici-seçenekleri</var> ]
	[ -<strong>p</strong> ]
	<var>dosya</var> ...</code></p>

	<p><code><strong>apxs</strong> -<strong>i</strong>
	[ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
	[ -<strong>n</strong> <var>modüladı</var> ]
	[ -<strong>a</strong> ]
	[ -<strong>A</strong> ]
	<var>dso-dosyası</var> ...</code></p>

	<p><code><strong>apxs</strong> -<strong>e</strong>
	[ -<strong>S</strong> <var>isim=değer</var> ]
	[ -<strong>n</strong> <var>modüladı</var> ]
	[ -<strong>a</strong> ]
	[ -<strong>A</strong> ]
	<var>dso-dosyası</var> ...</code></p>
	</section>

	<section id="options"><title>Seçenekler</title>
	<section id="options.common"><title>Ortak Seçenekler</title>
	<dl>
	<dt><code><strong>-n</strong> <var>modüladı</var></code></dt>
	<dd><code><strong>-i</strong></code> (kurulum) ve
	<code><strong>-g</strong></code> (şablon üretimi)
	seçenekleri için modül ismi belirtmek amacıyla kullanılır. Bir modül
	ismi belirtmek için bu seçeneği kullanın.
	<code><strong>-g</strong></code> seçeneği için bu gereklidir.
	<code><strong>-i</strong></code> seçeneği için ise araç, modül
	ismini kaynağın ismine bakarak veya (son çare olarak) dosya isminden
	tahmin etmeye çalışarak saptamaya çalışır.</dd>
	</dl>
	</section>

	<section id="options.query"><title>Sorgu Seçenekleri</title>
	<dl>
	<dt><code><strong>-q</strong> <var>sorgu</var></code></dt>
	<dd><code>httpd</code>'yi derlemekte kullanılacak değişkenler ve
	ortam ayarları için bir sorgu gerçekleştirir. When invoked without
	<code><var>sorgu</var></code> belirtilmeksizin çağrıldığında, bilinen
	değişkenleri değerleriyle birlikte basar. İsteğe bağlı
	<code><strong>-v</strong></code> seçeneği liste çıktısını biçemler.

	<p>Modülünüzü yükleyecek <code><strong>httpd</strong></code>'yi
	derlemek için kullanılacak ayarları elle belirtmek için kullanılır.
	Örneğin, Apache'nin C başlık dosyalarının yerini kendi Makefile
	dosyalarınızın içinde şöyle belirtebilirsiniz:</p>
	<example>
	INC=-I`apxs -q INCLUDEDIR`
	</example></dd>
	</dl>
	</section>

	<section id="options.conf"><title>Yapılandırma Seçenekleri</title>
	<dl>
	<dt><code><strong>-S</strong> <var>isim=değer</var></code></dt>
	<dd>Bu seçenek yukarıda açıklanan <code><strong>apxs</strong></code>
	ayarlarını değiştirir.</dd>
	</dl>
	</section>

	<section id="options.template"><title>Şablon Üretme Seçenekleri</title>
	<dl>
	<dt><code><strong>-g</strong></code></dt>
	<dd><code><var>modüladı</var></code> (<strong><code>-n</code></strong>
	seçeneğine bakınız) adında bir alt dizin oluşturur ve içine iki dosya
	yerleştirir: Kendi modülünüzü oluşturabilmeniz için veya
	<code><strong>apxs</strong></code> mekanizmaları ile hemen oynamaya
	başlayabilmeniz için <code>mod_<var>modüladı</var>.c</code> adında bir
	modül kaynak dosyası örneği ve bu modülü derleyip kurmayı
	kolaylaştırmak için bir <code>Makefile</code> dosyası.</dd>
	</dl>
	</section>

	<section id="options.dso"><title>DSO Derleme Seçenekleri</title>
	<dl>
	<dt><code><strong>-c</strong></code></dt>
	<dd>Bu seçenek derleme yapılacağını belirtir. Önce belirtilen C kaynak
	<var>dosyalar</var>ını (.c), nesne dosyalarını (.o) elde etmek için
	derler. Sonra bunları kalan nesne dosyaları (.o ve .a) ile
	ilintileyerek <var>dso-dosyası</var> adında bir devingen paylaşımlı
	nesne oluşturur. Eğer <strong><code>-o</code></strong> seçeneği ile
	modül ismi belirtilmemişse <var>dosyalar</var> arasındaki ilk dosyanın
	ismine bakarak dosya ismi tahmin edilmeye çalışılır ve
	<code>mod_<var>isim</var>.so</code> dosya adı bu isimden elde
	edilir.</dd>

	<dt><code><strong>-o</strong> <var>dso-dosyası</var></code></dt>
	<dd>Oluşturulacak devingen paylaşımlı nesnenin ismini belirtmek için
	kullanılır. Modül ismi bu seçenekle belirtilmez ve <var>dosya</var>
	listesinden bir isim tahmini de yapılamazsa son çare olarak
	<code>mod_unknown.so</code> ismi kullanılır.</dd>

	<dt><code><strong>-D</strong> <var>isim=değer</var></code></dt>
	<dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
	derleme işlemine kendi tanımlarınızı belirtmek için kullanın.</dd>

	<dt><code><strong>-I</strong> <var>include-dizini</var></code></dt>
	<dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
	derleme işleminde kullanılmak üzere kendi başlık dosyalarınızı içeren
	dizinleri arama yollarına eklemek için kullanın.</dd>

	<dt><code><strong>-L</strong> <var>lib-dizini</var></code></dt>
	<dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
	derleme işleminde kullanılmak üzere kendi kütüphane dizinlerinizi
	arama yollarına eklemek için kullanın.</dd>

	<dt><code><strong>-l</strong> <var>kütüphane-adı</var></code></dt>
	<dd>Bu seçenek doğrudan derleme komutlarına aktarılır. Bu seçeneği
	derleme işleminde kullanılmak üzere kendi kütüphanelerinizi arama
	yollarına eklemek için kullanın.</dd>

	<dt><code><strong>-Wc</strong>,<var>derleyici-seçenekleri</var></code></dt>
	<dd>Bu seçenek <code>libtool --mode=compile</code> komutuna doğrudan
	seçenek aktarmak için kullanılır. Bu seçeneği yerel derleyiciniz için
	gereken ek seçenekleri belirtmek için kullanın.</dd>

	<dt><code><strong>-Wl</strong>,<var>ilintileyici-seçenekleri</var></code></dt>
	<dd>Bu seçenek <code>libtool --mode=link</code> komutuna doğrudan
	seçenek aktarmak için kullanılır. Bu seçeneği yerel ilintileyiciniz
	için gereken ek seçenekleri belirtmek için kullanın.</dd>

	<dt><code><strong>-p</strong></code></dt>
	<dd>Bu seçenek apxs'in apr/apr-util kütüphaneleriyle ilintilenmesini
	sağlar. apr/apr-util kütüphanelerini kullanan yardımcı uygulamaları
	derlerken yararlıdır.</dd>
	</dl>
	</section>

	<section id="options.dsoinstall">
	<title>DSO Kurulum ve Yapılandırma Seçenekleri</title>
	<dl>
	<dt><code><strong>-i</strong></code></dt>
	<dd>Kurulum işlemini belirtir ve devingen olarak paylaşımlı nesneleri
	sunucunun <var>modules</var> dizinine kurar.</dd>

	<dt><code><strong>-a</strong></code></dt>
	<dd>İlgili <directive module="mod_so">LoadModule</directive> satırını
	Apache'nin <code>httpd.conf</code> yapılandırma dosyasına özdevinimli
	olarak ekleyerek veya böyle bir satır varsa bunu etkin kılarak modülü
	etkinleştirir.</dd>

	<dt><code><strong>-A</strong></code></dt>
	<dd><strong><directive module="mod_so">LoadModule</directive></strong>
	yönergesini daha sonra etkinleştirmek üzere satırın başına bir diyez
	imi (<code>#</code>) yerleştirmesi dışında
	<strong><code>-a</code></strong> seçeneği ile aynıdır.</dd>

	<dt><code><strong>-e</strong></code></dt>
	<dd>Modülü kurmaya çalışmaksızın Apache'nin <code>httpd.conf</code>
	yapılandırma dosyasını <strong><code>-i</code></strong> işlemine
	benzer şekilde <strong><code>-a</code></strong> ve
	<strong><code>-A</code></strong> seçenekleri ile düzenleme işlemini
	belirtir.</dd>
	</dl>
	</section>
	</section>

	<section id="examples"><title>Örnekler</title>
	<p>Apache'nin sunucu işlevselliğini genişletmek amacıyla kullanacağınız
	<code>mod_foo.c</code> adında bir Apache modülünüz olduğunu varsayalım.
	Öncelikle, C kaynak dosyasını, Apache sunucusuna çalışma anında
	yüklenmeye uygun bir paylaşımlı nesne olarak derlemeniz gerekir. Bunu
	sağlamak için şu komutları vermelisiniz:</p>

	<example>
	$ apxs -c mod_foo.c<br />
	/dosya/yolu/libtool --mode=compile gcc ... -c mod_foo.c<br />
	/dosya/yolu/libtool --mode=link gcc ... -o mod_foo.la mod_foo.slo<br />
	$ _
	</example>

	<p>Bundan sonra, Apache yapılandırmanızın bu paylaşımlı nesneyi yüklemek
	için bir <strong><directive
	module="mod_so">LoadModule</directive></strong> yönergesi içermesini
	sağlamalısınız. <strong><code>apxs</code></strong> bu adımı
	basitleştirmek amacıyla, paylaşımlı nesneyi sunucunun <var>modules</var>
	dizinine özdevinimli olarak kurmak ve <code>httpd.conf</code> dosyasını
	buna uygun olarak güncellemek için bir yol sağlar. Bu sonuç şöyle elde
	edilebilir:</p>

	<example>
	$ apxs -i -a mod_foo.la<br />
	/dosya/yolu/instdso.sh mod_foo.la /path/to/apache/modules<br />
	/dosya/yolu/libtool --mode=install cp mod_foo.la /dosya/yolu/apache/modules
	...
	chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
	[`foo' modülü /dosya/yolu/apache/conf/httpd.conf'da etkinleştiriliyor] <br />
	$ _
	</example>

	<p>Yapılandıma dosyasına (eğer yoksa) şu satır eklenir:</p>

	<example>
	LoadModule foo_module modules/mod_foo.so
	</example>

	<p>Bunu öntanımlı olarak iptal etmek isterseniz
	<strong><code>-A</code></strong> seçeneğini kullanmanız gerekir:</p>

	<example>
	$ apxs -i -A mod_foo.c
	</example>

	<p><strong><code>apxs</code></strong> mekanizmalarını hızlıca denemek
	için örnek bir Apache modül şablonunu ve bir Makefile dosyasını şöyle
	oluşturabilirsiniz:</p>

	<example>
	$ apxs -g -n foo<br />
	Creating [DIR] foo<br />
	Creating [FILE] foo/Makefile<br />
	Creating [FILE] foo/modules.mk<br />
	Creating [FILE] foo/mod_foo.c<br />
	Creating [FILE] foo/.deps<br />
	$ _
	</example>

	<p>Ardından bu örnek modülü bir paylaşımlı nesne olarak derleyip Apache
	sunucusuna yükleyebilirsiniz:</p>

	<example>
	$ cd foo<br />
	$ make all reload<br />
	apxs -c mod_foo.c<br />
	/dosya/yolu/libtool --mode=compile gcc ... -c mod_foo.c<br />
	/dosya/yolu/libtool --mode=link gcc ... -o mod_foo.la mod_foo.slo<br />
	apxs -i -a -n "foo" mod_foo.la<br />
	/dosya/yolu/instdso.sh mod_foo.la /dosya/yolu/apache/modules<br />
	/dosya/yolu/libtool --mode=install cp mod_foo.la /dosya/yolu/apache/modules
	...
	chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
	[`foo' modülü /dosya/yolu/apache/conf/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]<br />
	apachectl restart<br />
	/dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start<br />
	chmod 755 /dosya/yolu/apache/modules/mod_foo.so<br />
	[`foo' modülü /dosya/yolu/apache/etc/httpd.conf'ta etkinleştiriliyor]<br />
	apachectl restart<br />
	/dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd not running, trying to start<br />
	[Tue Mar 31 11:27:55 1998] [debug] mod_so.c(303): loaded module foo_module<br />
	/dosya/yolu/apache/sbin/apachectl restart: httpd started<br />
	$ _
	</example>

	</section>
	</manualpage>