Google Git
Sign in
apache / httpd / de645c359d0099b1034222661c764bfbd39b1c4f / . / 2.4.x / docs / manual / howto / auth.xml.tr
blob: 72e2c0802a436fb14715d7d048111259eb327fca [file] [log] [blame]
<?xml version='1.0' encoding='UTF-8' ?>
<!DOCTYPE manualpage SYSTEM "../style/manualpage.dtd">
<?xml-stylesheet type="text/xsl" href="../style/manual.tr.xsl"?>
<!-- English Revision: 1738542 -->
<!-- =====================================================
Translated by: Umut Samuk <umut belgeler.org>
Reviewed by: Nilgün Belma Bugüner <nilgun belgeler.gen.tr>
========================================================== -->
<!--
Licensed to the Apache Software Foundation (ASF) under one or more
contributor license agreements. See the NOTICE file distributed with
this work for additional information regarding copyright ownership.
The ASF licenses this file to You under the Apache License, Version 2.0
(the "License"); you may not use this file except in compliance with
the License. You may obtain a copy of the License at
http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
See the License for the specific language governing permissions and
limitations under the License.
-->
<manualpage metafile="auth.xml.meta">
<parentdocument href="./">Nasıllar ve Öğreticiler</parentdocument>
<title>Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme</title>
<summary>
<p>Kimlik Doğrulama istediğiniz kişileri teyid etme işlemidir.
Yetkilendirme ise kişilerin nereye gireceklerine ve hangi bilgiye
ulaşacaklarına müsaade edilmesi işlemidir.</p>
<p>Genel erişim denetimi için <a href="access.html">Erişim Denetimi
Nasıl</a> belgesine bakınız.</p>
</summary>
<section id="related"><title>İlgili modüller ve Yönergeler</title>
<p>Kimlik Doğrulama ve yetkilendirme işlemi ile ilgili üç tür modül
vardır. Genellikle her bir gruptan en az bir modül seçeceksiniz.</p>
<ul>
<li>Kimlik Doğrulama türü (bkz. <directive module="mod_authn_core"
>AuthType</directive> yönergesi)
<ul>
<li><module>mod_auth_basic</module></li>
<li><module>mod_auth_digest</module></li>
</ul>
</li>
<li>Kimlik Doğrulayıcı (bkz.
<directive module="mod_auth_basic">AuthBasicProvider</directive>
ve <directive module="mod_auth_digest"
>AuthDigestProvider</directive> yönergeleri)
<ul>
<li><module>mod_authn_anon</module></li>
<li><module>mod_authn_dbd</module></li>
<li><module>mod_authn_dbm</module></li>
<li><module>mod_authn_file</module></li>
<li><module>mod_authnz_ldap</module></li>
<li><module>mod_authn_socache</module></li>
</ul>
</li>
<li>Yetkilendirme (bkz.
<directive module="mod_authz_core">Require</directive> yönergesi)
<ul>
<li><module>mod_authnz_ldap</module></li>
<li><module>mod_authz_dbd</module></li>
<li><module>mod_authz_dbm</module></li>
<li><module>mod_authz_groupfile</module></li>
<li><module>mod_authz_host</module></li>
<li><module>mod_authz_owner</module></li>
<li><module>mod_authz_user</module></li>
</ul>
</li>
</ul>
<p>Bu modüllere ek olarak, <module>mod_authn_core</module> ve
<module>mod_authz_core</module> modülleri bulunur. Bu modüller
yetkilendirme modüllerinin çekirdeğini oluşturan temel yönergeleri
gerçekler.</p>
<p><module>mod_authnz_ldap</module> modülü kimlik doğrulama ve
yetkilendirme işlemlerinin ikisini birden gerçekleştirir.
<module>mod_authz_host</module> modülü bu işlemleri sunucu adına, IP
adresine ve isteğin karekteristiğine bağlı olarak gerçekleştirir.
Ancak kimlik doğrulama sisteminin bir parçası değildir.
<code>mod_access</code> ile geriye uyumluluk için
<module>mod_access_compat</module> diye bir modül daha vardır.</p>
<p>Muhtemelen göz atmak isteyeceğiniz <a href="access.html">Erişim
Denetimi</a> nasıl belgesi, sunucuya erişimlerin çeşitli yollarından
bahsetmektedir.</p>
</section>
<section id="introduction"><title>Giriş</title>
<p>Sitenizde sadece küçük bir grup insana hitap eden ya da hassas
bilgileriniz varsa, bu makaledeki teknikleri kullanarak dilediğiniz
kişilerin sadece dilediğiniz sayfaları görüntülemesini
sağlayabilirsiniz.</p>
<p>Bu makale sitenizin bazı parçalarını korumak için kullanacağınız
"standart" yolları içermektedir.</p>
<note><title>Bilginize:</title>
<p>Eğer bilgileriniz gerçekten gizliliğe ihtiyaç duyuyorsa kimlik
doğrulamasına ilaveten <module>mod_ssl</module> modülünü de
kullanabilirsiniz.</p>
</note>
</section>
<section id="theprerequisites">
<title>Ön gereksinimler</title>
<p>Bu makalede bahsi geçen yönergeler ya ana sunucu yapılandırma
dosyasında (genellikle <directive module="core"
type="section">Directory</directive> bölümünde) ya da dizin içi
yapılandırma dosyalarında (<code>.htaccess</code> dosyaları)
bulunmak zorundadır.</p>
<p>Eğer <code>.htaccess</code> dosyalarını kullanmayı
tasarlıyorsanız, kimlik doğrulama yönergelerine bu dosyaların içine
koymaya izin veren sunucu yapılandırmasına ihtiyacınız olacaktır.
Bunun için, dizin içi yapılandırma dosyalarının içine hangi
yönergelerin konacağını belirleyen <directive module="core"
>AllowOverride</directive> yönergesi kullanılır.</p>
<p>Kimlik doğrulamadan sözettiğimize göre, aşağıda gösterilen
şekilde bir <directive module="core"
>AllowOverride</directive> yönergesine ihtiyacınız olacaktır:</p>
<highlight language="config">AllowOverride AuthConfig</highlight>
<p>Yönergeleri doğrudan ana sunucunun yapılandırma dosyasına
koyacaksanız bu dosyaya yazma izniniz olmalıdır.</p>
<p>Bazı dosyaların nerede saklandığını bilmek için sunucunun dizin
yapısı hakkında biraz bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Bu çok da
zor olmamakla birlikte bu noktaya gelindiğinde konuyu
netleştireceğiz.</p>
<p>Ayrıca <module>mod_authn_core</module> ve
<module>mod_authz_core</module> modülleri ya <code>httpd</code>
çalıştırılabilirinin içinde derlenmiş olmalı ya da
<code>httpd.conf</code> yapılandırma dosyası ile yüklenmelidir. Bu
iki modül HTTP sunucusunda kimlik doğrulama ve yetkilendirme
kullanımı ve yapılandırması için büyük öneme sahip temel yönergeleri
ve işlevselliği sağlar.</p>
</section>
<section id="gettingitworking"><title>Çalışmaya Başlama</title>
<p>Burada, sunucu üzerindeki bir dizini parolayla korumak için
gereken temel bilgiler verilecektir.</p>
<p>İlk olarak bir parola dosyası oluşturmalısınız. Bunu nasıl
yapacağınız, özellikle, seçtiğiniz kimlik doğrulayıcıya göre
değişiklik gösterir. Bunun üzerinde ileride daha fazla duracağız.
Başlangıç için parolaları bir metin dosyasında tutacağız.</p>
<p>Bu dosya belge kök dizini altında olmamalıdır. Böylece başkaları
parola dosyasını indiremezler. Örneğin belgeleriniz
<code>/usr/local/apache/htdocs</code> üzerinden sunuluyorsa parola
dosyanızı <code>/usr/local/apache/passwd</code> dizininde
tutabilirsiniz.</p>
<p>Dosyayı oluşturmak için Apache ile gelen
<program>htpasswd</program> uygulamasını kullanacağız. Bu uygulama
Apache'nin kurulumunda belirtilen <code>bin</code> dizininde
bulunur. Eğer Apache'yi üçüncü parti paketlerden kurduysanız,
çalıştırılabilir dosyaların bulunduğu yollar üzerinde olmalıdır.</p>
<p>Bir dosya oluşturmak için şunları yazın:</p>
<example>
htpasswd -c /usr/local/apache/passwd/passwords umut
</example>
<p><program>htpasswd</program> size parola soracaktır arkasından da
teyit etmek için parolayı tekrar girmenizi isteyecektir:</p>
<example>
# htpasswd -c /usr/local/apache/passwd/passwords umut<br />
New password: parolam<br />
Re-type new password: parolam<br />
Adding password for user umut
</example>
<p>Eğer <program>htpasswd</program> normal yollar üzerinde değilse
çalıştırmak için dosyanın bulunduğu tam yeri belirtmeniz
gerekecektir. Dosyanın öntanımlı kurulum yeri:
<code>/usr/local/apache2/bin/htpasswd</code></p>
<p>Bundan sonra, sunucuyu, parola sorması için ve kimlerin erişim
izni olacağını belirlemek için yapılandıracaksınız. Bu işlemi
<code>httpd.conf</code>dosyasını düzenleyerek ya da bir
<code>.htaccess</code> dosyası kullanarak yapabilirsiniz. Örneğin,
<code>/usr/local/apache/htdocs/secret</code> dizinini korumayı
amaçlıyorsanız, şu yönergeleri kullanabilirsiniz. Bu yönergeleri
<code>/usr/local/apache/htdocs/secret/.htaccess</code> dosyası içine
veya <code>httpd.conf</code> içindeki &lt;Directory
"/usr/local/apache/htdocs/secret"&gt; bölümüne koyabilirsiniz.</p>
<highlight language="config">
AuthType Basic
AuthName "Gizli Dosyalar"
# (Aşağıdaki satırın kullanımı isteğe bağlıdır)
AuthBasicProvider file
AuthUserFile "/usr/local/apache/passwd/passwords"
Require user umut
</highlight>
<p>Bu yönergeleri tek tek inceleyelim.
<directive module="mod_authn_core">AuthType</directive> yönergesi
kullanıcının kimliğini doğrulamakta kullanılacak yöntemi seçer. En
çok kullanılan yöntem <code>Basic</code>'tir ve bu yöntem
<module>mod_auth_basic</module> modülüyle gerçeklenmiştir. Temel
(<code>Basic</code>) kimlik doğrulamasıyla gönderilen parolanın
şifrelenmeyeceğini unutmayın. Bu yöntem, bu sebepten dolayı
<module>mod_ssl</module> eşliğinde kullanılmadığı sürece yüksek
hassasiyete sahip bilgiler için kullanılmamalıdır. Apache bir başka
kimlik doğrulama yöntemini daha destekler: <code>AuthType
Digest</code>. Bu yöntem <module>mod_auth_digest</module> tarafından
gerçeklenmişti ve çok daha güvenli olacağı düşünülmüştü. Bu artık
geçerliliğini yitirdiğinden bağlantının bundan böyle
<module>mod_ssl</module> ile şifrelenmesi gerekmektedir.</p>
<p><directive module="mod_authn_core">AuthName</directive> yönergesi
ile kimlik doğrulamada kullanılacak <dfn>Saha</dfn> da
belirtilebilir. Saha kullanımının, başlıca iki işlevi vardır.
Birincisi, istemci sıklıkla bu bilgiyi kullanıcıya parola diyalog
kutusunun bir parçası olarak sunar. İkincisi, belirtilen kimlik
doğrulamalı alan için gönderilecek parolayı belirlerken istemci
tarafından kullanılır.</p>
<p>Örneğin, bir istemcinin <code>"Gizli Dosyalar"</code> alanında
kimliği doğrulanmış olsun. Aynı sunucu üzerinde <code>"Gizli
Dosyalar"</code> Sahası olarak belirlenmiş alanlarda aynı parola
özdevinimli olarak yinelenecektir. Böylece parola bir kere girilerek
aynı Sahayı paylaşan çok sayıda kısıtlanmış alana ulaşırken oluşacak
gecikmeden kullanıcı korunmuş olur. Güvenlik gerekçelerinden dolayı,
her sunucu adı değiştirilişinde istemcinin parolayı yeniden sorması
gerekir.</p>
<p><directive module="mod_auth_basic">AuthBasicProvider</directive>
yönergesinin öntanımlı değeri <code>file</code> olduğundan, bu
durumda, bu yönergenin kullanımı isteğe bağlıdır. Ancak, eğer kimlik
doğrulaması için <module>mod_authn_dbm</module> ya da
<module>mod_authn_dbd</module> gibi farklı bir kaynak seçecekseniz
bu yönergeyi kullanmanız gerekecektir.</p>
<p><directive module="mod_authn_file">AuthUserFile</directive>
yönergesi <program>htpasswd</program> ile oluşturduğumuz parola
dosyasının yerini belirtmek için kullanılır. Eğer çok sayıda
kullanıcınız varsa her bir kullanıcıyı her kimlik doğrulama isteği
için kimlik bilgilerini bir metin dosyasında aramak gayet yavaş
olacaktır. Apache, kullanıcı bilgilerini hızlı bir veritabanı
dosyasında depolama özelliğine de sahiptir. Bu amaçla,
<module>mod_authn_dbm</module> modülünün
<directive module="mod_authn_dbm">AuthDBMUserFile</directive>
yönergesi kullanılabilir. Bu dosyalar <program>dbmmanage</program> ve
<program>htdbm</program> programı ile oluşturulabilir ve değiştirilebilir.
<a href="http://modules.apache.org/">Apache modülleri
Veritabanı</a> içindeki üçüncü parti modüllerinde çok sayıda
başka kimlik doğrulama türü de vardır.</p>
<p>Son olarak <directive module="mod_authz_core">Require</directive>
yönergesi, sunucunun bu bölgesine erişimine izin verilen
kullanıcıları ayarlama işleminin kimlik doğrulamasıyla ilgili
kısmını sağlar. Bir sonraki bölümde <directive
module="mod_authz_core">Require</directive> yönergesini kullanmanın
çeşitli yoları üzerinde duracağız.</p>
</section>
<section id="lettingmorethanonepersonin">
<title>Birden çok kişiye izin vermek</title>
<p>Yukarıdaki yönergelerle bir dizinde sadece bir kişiye
(<code>umut</code> adlı kullanıcıya) izin verir. Çoğunlukla birden
çok kişiye izin verilmesi istenir. Bu durumda <directive
module="mod_authz_groupfile">AuthGroupFile</directive> yönergesi
devreye girer.</p>
<p>Eğer birden çok kişiye izin vermek istiyorsanız içinde kullanıcı
isimlerinin olduğu bir grup dosyası oluşturmalısınız. Bu dosyanın
biçemi gayet basittir ve bunu herhangi bir metin düzenleyici ile
oluşturabilirsiniz. Bu dosyanın içeriği aşağıdaki gibi
görünecektir:</p>
<example>
GroupName: umut samet engin kubilay
</example>
<p>Dosya, sadece, boşluklarla birbirinden ayrılmış gurup üyelerinin
isimlerinden oluşan uzun bir liste içerir.</p>
<p>Varolan parola dosyasına bir kullanıcı eklemek için şunu
yazın:</p>
<example>
htpasswd /usr/local/apache/passwd/passwords birey
</example>
<p>Evvelce almış olduğunuz yanıtı yine alacaksınız ama bu sefer yeni
bir dosya oluşturulmak yerine var olan bir dosyaya eklenecektir.
(Yeni bir parola dosyası oluşturmak için <code>-c</code> seçeneği
kullanılır).</p>
<p>Şimdi, <code>.htaccess</code> dosyanızı veya
<directive module="core" type="section">Directory</directive> bölümünüzü
aşağıda görüldüğü şekilde değiştirebilirsiniz:</p>
<highlight language="config">
AuthType Basic
AuthName "Davete Binaen"
# Satır isteğe bağlıdır:
AuthBasicProvider file
AuthUserFile "/usr/local/apache/passwd/passwords"
AuthGroupFile "/usr/local/apache/passwd/groups"
Require group Grupismi
</highlight>
<p>Artık, <code>Grupismi</code> gurubunda listelenmiş ve
<code>password</code> dosyasında kaydı olan kişiye, parolayı doğru
yazdığı takdirde izin verilecektir.</p>
<p>Çoklu kullanıcıya izin veren biraz daha az kullanılan başka bir
yol daha mevcuttur. Bir gurup dosyası oluşturmaktansa, şu yönergeyi
kullanabilirsiniz:</p>
<highlight language="config">Require valid-user</highlight>
<p><code>Require user umut</code> satırı ile parola dosyasında
listelenmiş ve parolayı doğru olarak giren herhangi bir kişiye izin
vermektense, her grup için ayrı bir parola dosyası tutarak grup
davranışını taklit edebilirsiniz.</p>
</section>
<section id="possibleproblems"><title>Olası Sorunlar</title>
<p>Temel kimlik doğrulama yolu belirtildiği için, sunucuya
yaptığınız her belge istediğinde kullanıcı adınızın ve parolanızın
doğrulanması gerekir. Hatta aynı sayfayı yeniden yüklerken ya da
sayfadaki her bir resim için bu yapılmalıdır (şayet korunmakta olan
bir dizinden geliyorsa). Bu işlem hızı azaltacaktır. Yavaşlama
miktarı parola dosyanızın büyüklüğü ile orantılı olacaktır, çünkü bu
işlem sırasında dosya açılacak ve kullanıcıların arasında isminiz
bulunana kadar liste aşağı doğru taranacaktır. Bu işlem sayfa her
yüklenişinde tekrar edilecektir.</p>
<p>Buradan çıkacak sonuç, bir parola dosyasına konulan kullanıcı
sayısında bir üst sınır olması gerekliliğidir. Bu sınır sunucunuzun
başarımına bağlı olarak değişiklik gösterir. Bir kaç yüz kayıtın
üstünde giriş yaptığınızda hız düşüşünü gözlemlebilirsiniz İşte bu
anda kimlik doğrulama için başka bir yöntem aramaya başlarsınız.</p>
</section>
<section id="dbmdbd">
<title>Diğer parola depolama yöntemleri</title>
<p>Parolaları basit bir metin dosyasında depolamak yukarıda
bahsedilen sorunlara yol açtığından parolaları başka bir yerde
depolamayı düşünebilirsiniz; örneğin bir veritabanında.</p>
<p><module>mod_authn_dbm</module> ve <module>mod_authn_dbd</module>
modülleri bunu mümkün kılan iki modüldür. Depolama yönemi olarak
<code><directive module="mod_auth_basic"
>AuthBasicProvider</directive> file</code> yerine, <code>dbm</code>
veya <code>dbd</code> kullanabilirsiniz.</p>
<p>Bir metin dosyası yerine bir dbm dosyası kullanım örneği:</p>
<highlight language="config">
&lt;Directory "/www/docs/private"&gt;
AuthName "Private"
AuthType Basic
AuthBasicProvider dbm
AuthDBMUserFile "/www/passwords/passwd.dbm"
Require valid-user
&lt;/Directory&gt;
</highlight>
<p>Başka seçenekler de mümkündür. Ayrınılar için
<module>mod_authn_dbm</module> belgesine başvurun.</p>
</section>
<section id="multprovider">
<title>Birden çok tedarikçi kullanmak</title>
<p>Kimlik doğrulama ve yetkilendirme mimarisine dayalı yeni
tedarikçiyi kullanarak tek bir yetkilendirme ya da kimlik doğrulama
yöntemine kilitlenip kalmayacaksınız. Aslında birden çok tedarikçi
ihtiyacınıza cevap vermek için bir arada kullanılabilir. Aşağıdaki
örnekte dosya ve LDAP tabanlı kimlik doğrulama tedarikçileri bir
arada kullanılmıştır.</p>
<highlight language="config">
&lt;Directory "/www/docs/private"&gt;
AuthName "Private"
AuthType Basic
AuthBasicProvider file ldap
AuthUserFile "/usr/local/apache/passwd/passwords"
AuthLDAPURL ldap://ldaphost/o=yourorg
Require valid-user
&lt;/Directory&gt;
</highlight>
<p>Bu örnekte dosya tedarikçisi, ilk olarak kullanıcının kimliğini
doğrulamaya teşebbüs edecektir. Kullanıcının kimliği
doğrulanamıyorsa LDAP tedarikçisi çağırılır. Eğer kurumunuz birden
çok kimlik doğrulama tedarikçisini yürürlüğe koyuyorsa bu, kimlik
doğrulama faaliyet alanının genişletilmesini sağlar. Diğer kimlik
kanıtlama ve yetkilendirme senaryoları tek bir kimlik doğrulaması
ile birden fazla yetkilendirme türüne izin verebilir.</p>
<p>Çok sayıda kimlik doğrulama tedarikçisi uygulamaya konulabileceği
gibi, çok sayıda yetkilendirme yöntemi de kullanılabilir. Bu örnekte
dosya için hem dosyalı hem de LDAP grup kimlik doğrulaması
kullanılmıştır.</p>
<highlight language="config">
&lt;Directory "/www/docs/private"&gt;
AuthName "Private"
AuthType Basic
AuthBasicProvider file
AuthUserFile "/usr/local/apache/passwd/passwords"
AuthLDAPURL ldap://ldaphost/o=yourorg
AuthGroupFile "/usr/local/apache/passwd/groups"
Require group GroupName
Require ldap-group cn=mygroup,o=yourorg
&lt;/Directory&gt;
</highlight>
<p>Kimlik doğrulama konusunu biraz daha genişletirsek, <directive
module="mod_authz_core" type="section">RequireAll</directive> ve
<directive module="mod_authz_core" type="section"
>RequireAny</directive> gibi yetkilendirme taşıyıcısı
yönergelerle hangi iznin hangi sırayla uygulanacağını
belirlenebilir. <a href="../mod/mod_authz_core.html#logic"
>Yetkilendirme Taşıyıcıları</a> bölümünde bunun bir uygulama
örneğini görebilirsiniz.</p>
</section>
<section id="beyond"><title>Yetkilendirmenin biraz ötesi</title>
<p>Tek bir veri deposundan yapılacak tek bir sınamadan çok daha
esnek kimlik doğrulaması yapılabilir. Sıralama, mantık ve hangi
kimlik doğrulamasının kullanılacağını seçmek mümkündür.</p>
<section id="authandororder">
<title>Mantık ve sıralamanın uygulanması</title>
<p>Yetkilendirmenin hangi sırayla uygulanacağı ve nasıl
denetleneceği geçmişte biraz gizemli bir konuydu. Apache 2.2'de,
tedarikçi tabanlı kimlik doğrulamasının devreye girmesiyle asıl
kimlik doğrulama işlemini yetkilendirme ve destek işlevselliğinden
ayırmak mümkün oldu. Bunun faydalarından birisi de kimlik
doğrulama tedarikçilerinin yapılandırılabilmesi ve auth modülünün
kendi yükleme sırasından bağımsız olarak özel bir sırayla
çağrılabilmesidir. Bu tedarikçi tabanlı mekanizmanın aynısı
yetkilendirmeye de getirilmiştir. Bunun anlamı <directive
module="mod_authz_core">Require</directive> yönergesinde hangi
izin yönteminin kullanılması gerektiğinin belirtmesinin yanında
hangi sırayla çağırılacaklarının da belirlenebildiğidir. Çok
sayıda yetkilendirme yöntemi kullanıldığında, bunlar, <directive
module="mod_authz_core">Require</directive> yönergelerinin
yapılandırma dosyasında göründükleri sıra ile çağırılır.</p>
<p><directive module="mod_authz_core" type="section"
>RequireAll</directive> ve <directive module="mod_authz_core"
type="section">RequireAny</directive> gibi yetkilendirme
taşıyıcısı yönergelerin devreye girmesiyle yetkilendirme
yöntemlerinin ne zaman çağırılacağı ve çağırıldığında ve erişime
izin verirken hangi kuralların uygulanacağı konusunda denetim
yapılandırmanın eline geçmektedir. Karmaşık yetkilendime mantığını
ifade etmek için kullanılan bir örneği görmek için
<a href="../mod/mod_authz_core.html#logic">Yetkilendirme
Taşıyıcıları</a> bölümüne bakınız.</p>
<p>Öntanımlı olarak tüm <directive module="mod_authz_core">
Require</directive> yönergeleri, <directive
module="mod_authz_core" type="section">RequireAny</directive>
taşıyıcı yönergesinin içine konur. Başka bir deyişle eğer
belirtilen kimlik doğrulama yöntemlerinden herhangi biri başarılı
olursa yetkilendirme de sağlanmış olur.</p>
</section>
<section id="reqaccessctrl">
<title>Erişim denetimi için yetkilendirme tedarikçilerinin
kullanımı</title>
<p>Kullanıcı adı ve parolasına göre kimlik doğrulama hikayenin
sadece bir bölümüdür. Sıklıkla insanlara kim olduklarına göre
değil birşeylere dayanarak izin vermek istersiniz. Örneğin nereden
geldikleri gibi.</p>
<p><code>all</code>, <code>env</code>, <code>host</code> ve
<code>ip</code> gibi yetkilendirme tedarikçileri ile, bir belgenin
istendiği makinenin IP adresi veya konak ismi gibi bazı özelliklerine
dayalı olarak erişime izin verip vermeyeceğinizi belirtebilirsiniz.</p>
<p>Bu tedarikçilerin kullanımı <directive module="mod_authz_core"
>Require</directive> yönergesinde açıklanmıştır. Bu yönergeler,
isteklerin işlenmesi sırasında yetkilendirme aşamasında
çağırılacak yetkilendirme tedarikçilerini kayda geçirir. Örneğin:
</p>
<highlight language="config">Require ip <var>adres</var></highlight>
<p>Burada, <var>adres</var> bir IP adresidir (veya kısmi bir IP
addresidir)</p>
<highlight language="config">Require host <var>alan_adı</var></highlight>
<p>Burada, <var>alan_adı</var> bir tam nitelikli alan adıdır
(ya da kısmi alan adıdır); gerekirse çok sayıda alan adı veya IP
adresi de belirtilebilir.</p>
<p>Örneğin, yorum alanını gereksiz iletilerle dolduran birini uzak
tutmak istediğinizi varsayalım. Bu kişiyi uzak tutmak için şunları
yapabilirsiniz:</p>
<highlight language="config">
&lt;RequireAll&gt;
Require all granted
Require not ip 10.252.46.165
&lt;/RequireAll&gt;
</highlight>
<p>Bu adresden gelen ziyaretçiler bu yönergedeki içeriği
göremeyeceklerdir. Bunun yerine, elinizde IP adresi değil de
makine adı varsa şunu kullanabilirsiniz:</p>
<highlight language="config">
&lt;RequireAll&gt;
Require all granted
Require not host host.example.com
&lt;/RequireAll&gt;
</highlight>
<p>Eğer alan adının tamanıdan gelecek olan bütün erişimleri
engellemek isterseniz adresin ya da alan adının bir parçasını
belirtin:</p>
<highlight language="config">
&lt;RequireAll&gt;
Require all granted
Require not ip 192.168.205
Require not host phishers.example.com moreidiots.example
Require not host ke
&lt;/RequireAll&gt;
</highlight>
<p><directive module="mod_authz_core" type="section"
>RequireAll</directive> yönergesini çok sayıda
<directive module="mod_authz_core"
type="section">Require</directive> yönergesi ile birlikte kullanarak,
sadece <code>not</code> ile olumsuzlanan tüm koşulları gerçekleyen
bağlantılara erişim verilir. Başka bir deyişle, olumsuzlanan koşulları
gerçeklemeyen bağlantıların erişimi engellenir.</p>
</section>
<section id="filesystem">
<title>Erişim denetimi ve geriye uyumluluk</title>
<p>Kimlik doğrulama için tedarik tabanlı mekanizma kullanımının
yan etkilerinden birisi,
<directive module="mod_access_compat">Order</directive>,
<directive module="mod_access_compat">Allow</directive>,
<directive module="mod_access_compat">Deny</directive> ve
<directive module="mod_access_compat">Satisfy</directive> erişim
denetim yönergelerine artık ihtiyaç duyulmamasıdır. Ancak eski
yapılandırmalarla uyumluluğu sağlamak için bu yönergeler
<module>mod_access_compat</module> modülüne taşınmıştır.</p>
<note type="warning"><title>Note</title>
<p><module>mod_access_compat</module> ile sağlanan yönergelerin
kullanımı artık önerilmemekte, <module>mod_authz_host</module>
modülündeki yönergeler önerilmektedir. <directive
module="mod_access_compat">Order</directive>, <directive
module="mod_access_compat">Allow</directive> veya <directive
module="mod_access_compat">Deny</directive> ile
<directive module="mod_authz_core">Require</directive> gibi daha yeni
olanlarının yenilerle karışık kullanımı teknik olarak mümkünse de
önerilmemektedir. <module>mod_access_compat</module> modülü, 2.4
yükseltmesini kolaylaştırmak için sadece eski yönergeleri içeren
yapılandırmaları desteklemek üzere oluşturulmuştur. Daha ayrıntılı
bilgi için <a href="../upgrading.html">yükseltme</a> belgesine bakınız.
</p>
</note>
</section>
</section>
<section id="socache"><title>Kimlik Doğrulama Arabelleği</title>
<p>Zaman zaman kimlik doğrulama ağınızda veya sağlayıcı(ları)nızda kabul
edilemez yükler oluşturur. Bu çoğunlukla <module>mod_authn_dbd</module>
(veya üçüncü parti/özel sağlayıcıların) kullanıcılarını etkiler. Bununla
ilgilenmek için httpd 2.3/2.4, kimlik bilgilerini arabelleklemek ve özgün
sağlayıcıların yüklerini azaltmak için yeni bir arabellekleme sağlayıcısı
olarak <module>mod_authn_socache</module> modülü ile gelmektedir.</p>
<p>Bu, bazı kullanıcılar için önemli bir başarım artışı sağlayabilir.</p>
</section>
<section id="moreinformation"><title>Daha fazla bilgi</title>
<p>Daha fazla bilgi için <module>mod_auth_basic</module> ve
<module>mod_authz_host</module> modüllerinin belgelerine bakınız.
<directive module="mod_authn_core">AuthnProviderAlias</directive>
yönergesi ile bazı yapılandırmalarınızı basitleştirebilirsiniz.</p>
<p>Apache tarafından desteklenen şifrelerle ilgili bilgi için <a
href="../misc/password_encryptions.html">Parola Biçemleri</a>
belgesine bakınız.</p>
<p><a href="access.html">Erişim Denetimi</a> nasıl belgesinden de
bazı bilgiler edinebilirsiniz.</p>
</section>
</manualpage>